ÇEKÜL Bilgi Belge Merkezi - Mayıs 2022 Bülteni
KENT ENVANTERLERİ
Kültürel ve doğal mirası koruyabilmek için önce bu mirası tespit etmek ve belgelemek gerekir. ÇEKÜL Vakfının kuruluşundan bu güne savunduğu bu sorumluluk, son yıllarda birçok kentin yerel yönetimleri tarafından da paylaşılıyor. Kültürel varlıklarını yerel kurum, kuruluş ve kişilerin katkılarıyla belgeleyen kentler, kullanılabilir bir veri tabanı oluşturuyor; yerel yönetimlerin kent envanterleri hızla zenginleşiyor. Adana, Amasya, Antalya, Battalgazi, Burdur, Gaziantep, Gümüşhane, Gürün, İzmir, Karaman, Kilis, Mardin, Muğla, Ordu, Tekirdağ ve Uşak bunların ilk örnekleri arasında. Bu başlıkta yaklaşık 300 kitabın bulunduğu merkezimizde sürekli güncellenen envanterler ÇEKÜL Bilgi Belge Merkezinde araştırmacıların ve yerel yönetimlerin ilgisine sunuluyor.
KİTAPLIKTAN SEÇKİLER
SAFRANBOLU - KORUMADA TARİHSEL SÜREÇ
Geleneksel kent dokusu, ahşap yığma evleri ve anıtsal yapılarıyla Safranbolu, Türkiye'nin UNESCO Dünya Mirası Listesine ilk giren değerleri arasında yer alıyor. Bütünü sit alan ilan edilmiş bu kent, Osmanlı sivil mimarisinin güzide örneklerinden biri. Safranbolu'da iki dönem belediye başkanlığı yapmış olan avukat Kızıltan Ulukavak'ın kaleme aldığı kitap, Safranbolu'nun tarihsel ve kültürel değerlerini tanıtan bir içeriğe sahip. Özellikle Safranbolu'daki koruma çalışmalarına yoğunlaşan kitap, Safranbolu Araştırma Merkezi tarafından zengin bir görsel malzemeyle ve Türkçe-İngilizce olmak üzere iki dilde yayımlandı.
AYAŞ EVLERİ
M. Faruk Soydemir'in kaleme aldığı Ayaş Evleri, Ankara'nın kuzeybatısında yer alan ve aralarında Hitit, Frigya, Galat ve Roma'nın da bulunduğu pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Ayaş'a odaklanıyor. Sınırları içinde 250'ye yakın cami, çeşme, konak gibi sivil mimarlık yapısı barındıran Ayaş, dar sokakları ve yeşillikler içinde birbirine yaslanan evleriyle geleneksel Türk evlerinin tipik bir örneğini oluşturur. İki ya da üç katlı bu evlerde alt katlar taş, üst katlar ise ahşap ve kagir yapıdadır, tarih duygusu canlıdır. Kitap, 2004 yılında cephe düzenlemesiyle başlayan korumaya projeleri ve devamındaki çalışmaları ele alıyor. M. Faruk Soydemir bu çerçevede Ayaş'ın tarihi, Ayaş evlerinin genel özelliklerini, koruma çalışmalarını aktarırken, tescilli Ayaş evlerinden örnekler de vererek, Ayaş'ın kültürel mirasını yeniden vurguluyor. Ayaş Evleri, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Yayınıdır.
KANDİLLİ'DE TARİH
Boğaziçi'nin en çekici yerleşim merkezlerinden biridir Kandilli. Eşsiz doğası, huzur veren sokakları ve tarihe ayna tutan evleri içimizi huzurla doldurur. Bu güzel semte dair maalesef yeterli kaynak bulunmamaktadır. Kandilli sevdalısı yazar M. Celalettin Atasoy tarafından kaleme alınan kitap, Kandilli'yi yurt edinmiş Türkler ve burada yaşayan İngiliz, Fransız, İtalyan, Belçikalı ve Hollandalı birçok yabancının adlarını ve yaşamları konu alıyor. Eski Kandillilerin anılarından yararlanılarak hazırlanan kitap, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu tarafından yayımlandı. Boğaziçi tarihine ışık tutan Kandilli'de Tarih, Boğaziçi araştırmaları için de önemli bir kaynak niteliğinde.
KULİS: BİR TİYATRO BELLEĞİ, HAGOP AYVAZ
15 Aralık 2020 - 25 Temmuz 2021 tarihleri arasında düzenlenen 'Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz' sergisi, Hrant Dink Vakfı, Türkiye Tiyatro Vakfı ve Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık işbirliğiyle hazırlandı. Hagop Ayvaz'ın vefatının ardından Hrant Dink Vakfına bağışlanan Hagop Ayvaz arşivi Osmanlıca, Ermenice ve Türkçe olmak üzere, 600'e yakın el yazması ve matbu tiyatro metni, 500'den fazla Ermenice ve Türkçe süreli yayın, dergi ve broşür ile fotoğraf, afiş, karikatür, kupür, davetiye, çizim ve kartpostaldan oluşan yaklaşık 12 bin görsel materyal içeriyor. Türkiye'nin tiyatro tarihine odaklanan kitap, 19. yüzyıldan günümüze oyuncular, topluluklar ve tiyatro mekânları hakkında çok sayıda özgün içeriğe sahip. Kitap, Yapı Kredi Kültür Sanat yayınıdır.
KANSAS HALK KÜTÜPHANESİ
ABD'nin Kansas eyaletinde bulunan100 yıllık kütüphane binası harabe durumdaydı. Okuma alışkanlığı hayli yüksek olan Kansas halkı, bir gün bir kampanya başlattı ve bu kampanya aracılığıyla topladığı 50 milyon dolarını eski kütüphanelerine bağışladı. Kütüphanenin bugünkü en büyük yapım destekçisi olan Kansaslılar, kültüre ve tarihe sahip çıkmanın önemli bir örneğini oluşturdu. 1873 yılında 'Public School Library of Kansas City' adı altında açılan bu kütüphane, dönemin popüler merkezi olmuş, hem kültürel hem sosyal anlamda eyalete büyük bir renk getirmişti. Kütüphane, 2004 yılında sihirli bir dokunuşla adeta şahesere dönüştü. Yapının dış yüzeyini de Kansas halkı oylayarak seçmiştir. Sadece bir kütüphane olarak değil, toplantı odaları, kahve dükkânları, sergi salonları ve birçok seyir odasıyla bir kültür merkezi niteliği de taşıyan ödüllü yapı, başarılı kütüphane örneklerinin öncülerinden biri olarak biliniyor.
İNEBEY YAZMA ESER KÜTÜPHANESİ
İnebey Yazma Eser Kütüphanesi, Yıldırım Beyazıt döneminde yaptırılan medrese binasında hizmet veriyor. 1969'da Orhan Camisindeki elyazması ve basılı eserlerin getirilmesiyle kütüphane olarak kullanılmaya başlanan yapı, Osmanlı tarihinde bilinen ilk medrese kütüphanesi olarak da önemli bir özelliğe sahip. Kütüphane, Bursa ve çevresindeki çeşitli kütüphanelerde bulunan yazma ve basma eserleri bünyesinde toplayarak kayıt, katalog, tasnif ve benzeri teknik işlemleri yaptıktan sonra araştırmacıların hizmetine sunan, ülkemizin sayılı kütüphanelerden biri.
ÇEKÜL'DEN HABERLER
İstanbul'un Sinan'ı Sanal Fotoğraf Sergisi, 9 Temmuz'a dek ziyarete açık. https://www.cekulvakfi.org.tr/proje/bilgi-belge-merkezi adresinden ulaşılabilen sergi, Sinan'ın İstanbul'daki eserlerini dört ana rota ile anlatıyor. Deniz kıyısından tarihî yarımadaya, Haliç'ten su kemerlerine uzanan rotalar, İstanbul silüetinin ve kültürel mirasının mihenk taşlarını gösterirken, eserlerin günümüze varan hikâyelerine de ses veriyor. İstanbul'un Sinan'ı Sanal Fotoğraf Sergisinin ana kaynağını sadece İstanbul'a değil, Anadolu'da da Sinan'ın elinin değdiği kentlere uzanan Sinan'a Saygı Koleksiyonu, oluşturuyor. Hem görsel hem işitsel anlamda bu değerli belleği paylaşmayı amaçlayan sergi, ÇEKÜL'ün 'Doğa ve Kültürle Varız!' sloganıyla bütünleşip, vakfın Mimar Sinan serüvenini sürdürüyor. Tüm sanatseverleri sergimizi izlemeye bekliyoruz.
İstanbul'un Sinan'ı Sanal Fotoğraf Sergisi, ÇEKÜL Evi Nisan ayı etkinliklerinin de konusu oldu. ÇEKÜL Sinan'a Saygı Projesi eski koordinatörü Ahmet Sezgin, ÇEKÜL'e uzun yıllar emek vermiş olan Örgütlenme Koordinatörü ve Gençlik Birimi Lideri Görkem Kızılkayak, ÇEKÜL Vakfı Genel Müdürü S. Yeşim Dizdaroğlu'nun moderasyonuyla 21 Nisan tarihinde çevrim içi bir söyleşide buluştu.
ÇEKÜL Evi Etkinliğini Youtube kanalımızdan izleyebilirsiniz.