YAŞAMI PAYLAŞMAK
2021 yılında ÇEKÜL Vakfı tarafından yayımlanan, Prof. Dr. Metin Sözen'in hayatının farklı evrelerine odaklanan Yaşamı Paylaşmak, titiz biz sözlü tarih çalışması ürünü. Bellek dökümü olduğu kadar, kişisel ve kurumsal hafızayı sistemli şekilde aktarma; bilgiyi süzme ve düzenleme faaliyetinin eşlik ettiği bir çalışma. ÇEKÜL Bilgi Belge Merkezinde Metin Sözen ile geçirilen belki yüzlerce saat, bazen bir fotoğrafın bir anıyı tetiklediği anlarla; bir mektubun, bir belgenin çağırdığı duygularla ve karşılaşmalarla yüklü. ÇEKÜL Vakfının ilk emektarlarından ve pek çok projesine eli değmiş Avniye Tansuğ ile başlayan sözlü tarih çalışmasının ses kayıtları, önce defterler dolusu deşifreye dönüştü. Örgütlü bir ekip çalışmasıyla, metinler konularına ve yıllarına göre Ayşen Kılıç Özarslantürk, Nalan Kayar ile Sena Durmaz tarafından yeniden tasniflendi; kitabın editörü Sema Ulus'un güvenilir ellerine teslim edildi. Paylaşmaya vurgu yapan kitap, bu süreçte yeni bir paylaşım rejimini ve bu rejimin imkânlarını da hatırlattı: 'Pandemi koşullarında uzaktık ama birbirimize bir metinle sıkı sıkıya bağlanmıştık.' Bu sözler, kitap ekibine ait. Yaşamı Paylaşmak kuşkusuz, 'koruma' kavramıyla ilgilenen herkesin pür dikkat kesileceği bir kitap. Prof. Dr. Metin Sözen, kurumlaşmadan çok önce başlayan koruma hareketinin nasıl şekillendiğini, kurumlaşmayla alınan yolu, ulusal ve uluslararası etkileşim anlarını adım adım anlatıyor kitabında. Fakat Yaşamı Paylaşmak kitabını özel kılan, onun belki de en önemli yanı, 'Türkiye'deki koruma hareketinin öncüsü olarak bilinen Metin Sözen'in nasıl olup da bu yola girdiğini göstermesi; okurunu çekirdeğin kendisine, öz' olana götürmesidir. Daha ilk sayfalarından itibaren anlıyoruz ki Metin Sözen'in kişisel yaşam çizgisiyle Türkiye'de koruma hareketinin yaşam çizgisi, birbirinden ayrı okunamaz. Kitabın bir diğer önemli özelliği, Metin Sözen'in kişisel arşivi ile ÇEKÜL Bilgi Belge Merkezi Kent Arşivinden derlenmiş onlarca fotoğrafı biraraya getirmesi. Binlerce fotoğraf arasından titiz bir çalışmayla seçilen ve kitabın çerçevesini görsel olarak çizmeye niyetlenen bu seçki, metinden bağımsız olarak da bir hikâye anlatıyor. Kitabın sonunda yer alan ve ünlü çizerlerin, karikatüristlerin gözünden, kaleminden Metin Sözen çizimleriyse kitaba zarif bir ruh kazandırıyor.
KİTAPLIKTAN SEÇKİLER
SİNAN ÇAĞI
Harvard Üniversitesi, Sanat ve Mimarlık Tarihi Bölümünden doktora derecesi alan Prof. Dr. Gülru Necipoğlu; aynı bölümde Ağa Han İslam Sanatı Kürsüsü Profesörü ve Ağa Han İslam Mimarisi Programının Direktörüdür. Necipoğlu'nun kaleme aldığı Sinan Çağı: Osmanlı İmparatorluğu'nda Mimarî Kültür, Mimar Sinan'ın hayatına ve eserlerine ışık tutuyor. Sinan'ı ve eserlerini Osmanlı toplumunun sosyo-ekonomik, dinsel ve zihinsel bağlamları içine alan yazar; kitabın bir bölümünde, Mimar Sinan dönemindeki Rönesans İtalya'sı ile ilişkilere de yer veriyor. 10 yılda tamamlanan ve Mimar Sinan ile ilgili hazırlanmış en kapsamlı çalışmalardan biri olan kitapta, ağırlıklı şekilde Başbakanlık Osmanlı Arşivinden yararlanılmıştır. Tarih, mimari ve sanat severlerin ilgisini çekecek kitap, İstanbul Bilgi Üniversitesi tarafından yayınlandı.
TÜRKİYE'NİN ARDIÇLARI
Kırsal Çevre gönüllülerinin katkılarıyla hazırlanan Türkiye'nin Ardıçları kitabı ardıçların evriminden, jeolojik devirlerde Anadolu'daki ardıç varlığına; ardıç türlerinden, ardıç ormanlarına; ardıçlar ile ilişkili mantar ve likenlerden, tarihi yapılarda ardıç kullanımına dair çok çeşitli önemli bilgilere yer veriyor. Kitabı özel kılan diğer bir özellik ise zengin görsel içeriği. Kırsal Çevre gönüllülerine ait özgün fotoğraflar bu kitapta okurlarla paylaşılıyor. Üstelik, ardıç türlerini daha iyi tanıyabileceğimiz çizimler de mevcut. Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği tarafından yayınlanan kitap şimdilik, Türkiye' de ardıçlar üzerine hazırlanmış en kapsamlı yayın.
BİTLİS KALE KAZISI SERAMİK BULUNTULARI
Anadolu'da Türk-İslam kültürünün yayıldığı önemli merkezlerden biri Bitlis. Ancak bölge incelendiğinde, Bitlis Kalesi hakkında yapılan araştırmalar sınırlıdır. Korkmaz Şen ve Yunus Emre Karasu tarafından hazırlanan Arkeolojik Veriler Işığında Bitlis Kale Kazısı Seramik Buluntuları (2018-2019 Yılı Kazı Dönemi), 2018-2019 yılarında Bitlis Kalesinde yapılan kazı çalışmalarında bulunan seramikler üzerine yoğunlaşıyor. Kazıda ulaşılan metal, sikke, cam ve seramik gibi buluntular; hamur, form, bezeme tekniği açısından inceleniyor. Bitlis tarihine ışık tutan kitap, bölgedeki sosyo-ekonomik yapı ve gündelik hayat hakkında önemli bilgiler veriyor.
TİANJİN BİNHAİ KÜTÜPHANESİ
Çin'de bulunan ve 'Bilgi Denizi', 'Kitap Okyanusu', 'Büyük Göz', 'Binhai'nin Gözü' gibi pek çok takma ismi olan Binhai Kütüphanesi; dört ayrı binadan oluşan, kapsamlı bir kültür sanat projesinin parçası. Kütüphanenin en dikkat çekici özelliği fütüristik tasarıma sahip olması. Yapımı üç yıl süren Binhai Kütüphanesi, geniş bir kültür bölgesi kazandırma amacıyla, şehir tasarımının bir parçası olarak planlanmıştır. Kitapların olmadığı raflar, kitap şeklinde duvar kâğıtları ile kaplanmıştır. Kütüphanede kitap depolamanın yanı sıra arşivler, eğitim tesisleri, bilgisayar, toplantı ve ses odaları, çocuklar ve yaşlılar için kolay erişilebilir okuma odaları ve genel okuma alanları bulunmaktadır. Mağaraya benzetilen bina, biraz uzaktan bakıldığında dışa doğru dalgalandığı izlenimi uyandırmaktadır. Ayrıca dışarıdan bakıldığında iç kısmı tamamen görülecek şekilde tasarlanmıştır.
NEZAHAT GÖKYİĞİT BOTANİK BAHÇESİ
Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Kütüphanesi, botanik bilimiyle ilgilenenler için düzenlenmiş bir ihtisas kütüphanesi. Kütüphanede botanik, ağaçlar, çalılar, ansiklopedik danışma kaynakları, konusal sözlükler, Türkiye ve Dünya Flora kitapları; sistematik, biyoloji, ekoloji, etnobotanik, Dünya Botanik Bahçeleri, Bitki Hastalık ve Zararlıları, Botanik Çizimleri, Çocuk Kitapları, Doğa-Çevre Koruma (Ekoloji), Kongre ve Seminerler, Projeler, Tarım, Tezler gibi konularda kitaplar ve yayınlar mevcut. Koleksiyonu; 5 bin 483 kitap, 160 süreli yayın, 397 makale ve 70 CD, DVD'den oluşmaktadır. NGBB Araştırma Kütüphanesi araştırmacılara, üniversite öğrencilerine, ziyaretçilere ve NGBB çalışanlarının kullanımına açık. NGBB Araştırma Kütüphanesi'nden yararlanmak isteyen ziyaretçilerin kütüphaneye üye olması gerekmemektedir. İsteyen herkes, kütüphanenin açık olduğu saatlerde kütüphaneden faydalanabilir, basılı ve dijital kaynakları kullanabilirler. Ancak kitap ödünç alamazlar.