Kent Müzeleri ve Arşivleri
ÇEKÜL Vakfı’nın 90’lı yıllarda hayata geçirdiği Çevre Kültür Evleri’nin ardından 2000 yılında gündeme taşıdığı bu projenin amacı, kentlileri ortak anılar ve ortak bir kimlik altında buluşturan mekânlar yaratmak. Tarihi Kentler Birliği’nin de destek verdiği projede, yerel yönetimler ve sivil toplum örgütlerinin girişimleriyle işlevini yitirmiş tarihi bir bina onarılarak çağdaş bir kent müzesine dönüştürülüyor. Bugün pek çok yerde geçmişiyle, doğasıyla, sosyal ve ekonomik gelişimiyle kentin öyküsünü anlatan müzeler kuruluyor. Bu müzeler aynı zamanda eğitici ve dinamik bir kültür merkezi olma görevini de üstleniyor.
1999’da tarihi halı fabrikası binasından dönüştürülerek düzenlenen Kemaliye Kent Müzesi, 2001’de ÇEKÜL’ün proje desteğiyle onarılan Hafızağa Konağı’nda kurulan Edirne Kent Müzesi, 2002’de Kastamonu Hükümet Konağı’nda açılan Kastamonu Kent Tarihi Müzesi ilk örnekleri oluşturdu. 2002’de Bursa’da cumhuriyetin ilk yapılarından Adliye Binası’nda kurulan Bursa Kent Müzesi, 2009’da restore edilen Bayaz Han’da hizmet veren Gaziantep Kent Tarihi Müzesi, eski Mardin Süvari Kışlası’nda oluşturulan Sakıp Sabancı Mardin Kent Tarihi Müzesi ve Dilek Sabancı Sanat Galerisi bugün en başarılı kent müzesi örneklerinin başında geliyor. 2004 yılında eski İtfaiye Binası’nda kurulan İzmir Kent Arşivi ve Müzesi (APİKAM) ise İzmir Milli Kütüphanesi’nin koleksiyonunu da içeren ve ileri teknolojiyle desteklenen çağdaş bir kent arşivi niteliğiyle öne çıkıyor. Diğer kent müzeleri ise şöyle:
Alanya, Hüseyin Azakoğlu Kent Müzesi ve Kent Belleği Merkezi, Beypazarı Kent Tarihi Müzesi, Bolvadin Kent Müzesi, Bornova Kent Arşivi ve Müzesi, Çanakkale Kent Müzesi ve Arşivi, Çorum Kent Arşivi, Darende Kent Müzesi, Erbaa Kent Müzesi, İncesu Kent Belleği Müzesi, İnegöl Kent Müzesi, Kadirli Kent Müzesi, Karaman Kent Kültür Müzesi, Kdz. Ereğli Kent Müzesi, Kemaliye Kent Müzesi, Kayseri Kent ve Mimarsinan Müzesi, Kozan Kent Müzesi, Kütahya Kent Tarihi Müzesi, Niksar Kent Müzesi, Osmaniye Belediyesi Kent Müzesi, Ödemiş Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi, Safranbolu Kent Tarihi Müzesi, Samsun Kent Müzesi, Seydişehir Kültür Evi Müzesi, Simav Kent Müzesi, Şanlıurfa Kent Müzesi, Uşak Kent Tarihi Müzesi, Uzunköprü Kent Müzesi, Yalova Kent Müzesi.
