Kentsel Koruma Eğitimleri Bahar Dönemi Programı Tamamlandı
ÇEKÜL Akademi 2018 Bahar Dönemi Kentsel Koruma Eğitimleri 10 farklı başlıkta tamamlandı. Son iki eğitim 2-4 Mayıs tarihlerinde Şerifler Yalısında eşzamanlı yapıldı. “Tarihi Yapılarda İşlevlendirmeye Yönelik Yaklaşımlar ve Tarihi Dokuda Yeni Yapı Tasarımı” ile “Kültür Rotaları ve Planlama Süreci” eğitimleri alanın uzmanlarına, kavramsal bir altyapı eşliğinde ve uygulama örnekleriyle birlikte anlatıldı.
Yeniden işlevlendirmeyle anlam kazanan yapılar
ÇEKÜL Akademi eğitmeni, yüksek mimar ve restorasyon uzmanı Y. Metin Keskin’in eğitmenliğinde yapılan “Tarihi Yapılarda İşlevlendirmeye Yönelik Yaklaşımlar ve Tarihi Dokuda Yeni Yapı Tasarımı” başlıklı eğitime Muğla, Mardin, Mersin ve İstanbul büyükşehir belediyeleri ile Rize, Konak, Eyüpsultan, Battalgazi, Adalar ve Beşiktaş belediyelerinden 13 uzman katıldı.
Kültürel miras niteliği taşıyan farklı ölçeklerdeki yapıların günümüz koşullarına göre yeniden değerlendirilmesi, işlevlendirilmesi ve tarihsel çevrede koruma/kullanma dengesi gözeterek kent yaşamına katılmasını sağlayacak yeni yaklaşımlar bu eğitimde gündeme geldi. Tarihi yapıların yanında yapılacak yeni yapıların nitelikleri, tasarım süreci ve çevresel etkileri, eğitimin ana konuları arasındaydı.
Restorasyon kuram ve yaklaşımları, uluslararası sözleşmeler ve yasal mevzuat hakkında iki gün pratik bilgiler verildi vekoruma yöntemleri örneklerle anlatıldı. Y. Metin Keskin, farklı ölçeklerde yapılan müdahalelerle yapıların çağdaş ihtiyaç ve kullanımlara uygun hale getirilmesi olarak tanımlanan “yeniden işlevlendirme” kavramını Mardin Sakıp Sabancı Kent Müzesi örneği üzerinden anlattı. Keskin, eski bir kışla olan yapının dönüşüm projesinde izlenen sürecini aktardı.
Türkiye’de kültür sanat alanında gerçekleştirilmiş en kapsamlı dönüşüm projelerinden biri olan Santralistanbul inceleme gezisi ise eğitimin son günü yapıldı. Silahtarağa Elektrik Santralinin korunması ve işlevlendirilmesi süreci, yapının işletilmesi, faaliyetleri ve güncel etkinlikleri, inceleme gezisinin konu başlıkları arasındaydı.
Kültür Rotaları ile planlanma
ÇEKÜL Kent Çalışmalarından şehir plancısı Esra Karataş tarafından verilen “Kültür Rotaları ve Planlama Sürei” eğitimi, İstanbulve Mersin büyükşehir belediyeleri ile Fatih, Eyüpsultan, Tokat ve Göynük belediyelerinden gelen 7 uzmanın katılımıyla Şerifler Yalısında yapıldı.
Türkiye’de yeni yeni gelişmekte olan “kültür rotaları” kavramı; yerele özgü araştırma ve değerlendirme tekniklerinin uygulanmasını esas alması nedeniyle özellikle önemli. Yerel yönetimlerin işbirliklerine dayalı bölgesel koruma yaklaşımını yaygınlaştırması da kültür rotalarının öncelikli amaçları arasında yer alıyor.
Eğitimin ilk gününde, 2015 yılında ÇEKÜL Vakfı tarafından TKB için hazırlanan Kültürel Rota Planlama Çalışmaları hakkında bilgi veren Karataş, rota kavramı ve kavramın ortaya çıkış sürecinden; kavramın Avrupa’daki tarihçesi ve uygulama alanlarından söz etti. Karataş, Türkiye’de tanımlı ilk kültür rotasının Likya Yolu olduğunu hatırlatarak kültür rotalarının sayılarının arttığını belirtti.
Kültürel ve doğal mirasa olan hassasiyetin arttıran; yatay işbirliklerinin kurulması, korumanın yaygınlaştırılması ve yerel kalkınmada yeni araçların geliştirilmesi açısından işlevsel ve sürdürülebilir bir araç olan kültür rotalarının nasıl planlanacağına ilişkin ilkeler, eğitimin içeriğinde bulunan ayrıntılar oldu.
İkinci gününde ÇEKÜL Akademi Koordinatörü Kibele Eren, korunan alanlarda ziyaretçi yönetimi ve ziyaretçi yönetimi stratejileri hakkında bilgiler verdi; dünyadan ve Türkiye’den örnekleri aktardı.
Konuk Konuşmacı, sanat tarihçisi Dr. Sedat Bornovalı ise kültür rotaları ve turizm ilişkisi hakkında bir sunum yaptı.
Eğitim, katılımcıların kendi kentleri bağlamında yaptıkları “kültür rotası” uygulamasıyla son buldu. Her katılımcı seçti tema özelinde bir rota uygulaması yaptı. Katılımcılar bu bağlamda “Tokat Merkez: 900 adımda 900 yıl”, “Göynük: İpek Yolu Ekolojik Koridor”, “Fatih: Yarımada’daki Devşirme Yapılar”, “Eyüpsultan Su Yolları”, “Mersin Gurme Yolu” temalarında rotalar oluşturdu.