Cenevre Üniversitesi Çocuklarla Bilimi Buluşturuyor
Yazan: Ceyda Bakbaşa Bosson / ÇEKÜL Bilgi Ağacı ve İş Geliştirme Koordinatörü
Cenevre Üniversitesi bilimsel bilgiyi paylaşmak, çocuklar başta olmak üzere bütün kamuoyunun bilimin gücünü keşfetmesini sağlamak ve bu bilgiyle yapabilecekleri hakkında merak uyandırmak amacıyla, birçok farklı disiplini mercek altına alan bilimsel atölye laboratuvarlarını hayata geçirdi. Çocukların fizik yasalarını birebir test ederek deneyimleyeceği, 2008 yılında açılan Physiscope’un ardından, 2011 yılında kimya bilimi üzerine kurulan Chimiscope hayata geçti. İlerleyen yıllarda biyoloji bilimine odaklanan Bioscope, matematik bilimiyle ilgili Mathscope, teknoloji ve robotik kodlamayı anlatan Infoscope, Dünya’nın oluşumu ve geçirdiği farklı jeolojik aşamaları keşfettiren Terrascope açıldı. Bunların yanında, öğretmenlerin bilimsel deneyler için farklı araştırma aletlerinden yararlanabileceği Bioutils ve çevrimiçi bir platform üzerinden üniversitenin teleskobuna bağlanıp uzayı keşfedebilecekleri Astroscope kuruldu. 2021 Scienscope adı altında birleştirilen bütün laboratuvarlar günümüzde ilk ve orta öğretim programlarına bağlanabilen yaratıcı keşif birimleri sunuyor.
Önüm Arkam Sağım Solum Bilim
ÇEKÜL Bilgi Ağacı olarak Bioscope’u ziyaret ettik ve programın yürütücüsü Elisa Radosta ile laboratuvarın yapılanması, atölye içerikleri, öğrenci ve öğretmen deneyimleri üzerine bir görüşme gerçekleştirdik. Bioscope laboratuvarı biyolojik fenomenler üzerine bilgi vermeyi, çevre ve sağlık gibi toplumsal ve kişisel konuları bilimsel temellerle açıklamayı, bilim ile toplum arasında bir bağ kurmayı; öğretmenlere yenilikçi ve katılımcı eğitim araçları sunarak, öğrencilerde biyoloji üzerine merak uyandırmayı hedefliyor. Burayı sadece biyolojinin temel prensiplerinin anlatıldığı ve çocukların deney yaptığı bir laboratuvar olarak nitelendirmek Bioscope’un dinamik dünyası için yeterli olmaz. Bioscope aynı zamanda, gündelik hayatımızın bir parçası olan olay ve eylemleri, mesela uykuyu ya da stresi, biyolojik olarak algılamamızı sağlayan bir bilim merkezi. Üniversitede çalışan araştırmacıların, ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin ve öğrencilerin arasındaki etkileşimle gelişen ve üniversite içinde tamamen katılımcı bir yaklaşımla yürütülen laboratuvar, çocuklar ve öğretmenler için paylaşımcı, yenilikçi bir keşif alanı.
Bioscope, çalışmalarını iki ana içerik ve kapsamda yürütüyor. İlki; kamuoyuna merak ve farkındalık uyandırmaya yönelik, vatandaşların bilim projelerine katılmalarını, yeni üretilen bilimsel bilgi hakkında fikir sahibi olmalarını ve deneyerek test etmelerini sağlayan içeriklerle kurgulanan bir platform olarak nitelendirilmekte. Bu platform uygulama atölyeleri, söyleşi ve seminerlerle bilimin güncel dünyasının kapısını kamuoyuna aralamayı amaçlıyor. Katılımcılar burada basit bir izleyici ya da dinleyiciden ziyade; uygulayıcı, test edici ve yorumlayıcı hâline geliyor. Bir yandan evrim tartışmalarını dinlerken diğer yandan Nobel Ödüllü Jacques Dubochet’nin cryo-mikroskopi’sini deneyimleme şansını elde ediyor.
Bioscope’un çalışmalarının odaklandığı bir diğer konu ise pedagojik laboratuvar. İlk ve ortaokul öğretmenlerinin ve öğrencilerinin biyoloji bilimiyle ilgili öğrenme ve öğretme biçimlerini yapılandıracak şekilde geliştirme, bilgilerini test etme, deneye dayalı değerlendirme yapma ve günlük yaşamlarını farklı bir boyutta algılama olanağı sunuyor. Toprağın bir yaşam alanı olma fikrini hem üniversitede bulunan kompost makinesi üzerinden anlatarak geri dönüşüm üzerine bir farkındalık yaratırken hem de bu kompostu elektronik mercek altına yatırıyor. Her atölye, öğrencilerin pasif kalmaksızın bizzat öğrenmeyi gerçekleştirerek aktif rol alacağı biçimde kurgulanıyor. Kompostu mikroskop kullanarak inceleyen öğrenci, gözle göremediği ancak mikroskopla keşfettiği canlı türlerini akran öğrenimiyle aktarıyor, anlatıyor. Hem keşfediyor hem de keşfedilmesini sağlıyor. Biyolojinin, gündelik hayatta karşımıza çıkan olayların bilimsel bir bakış açısıyla aktarıldığı, çocuklara yönelik hazırlanan tematik broşürler ve üç aylık dergiler sayesinde geniş kitlelere ulaşmasını sağlıyor.
Her sene 200’den fazla sınıfı ağırlayan Bioscope, Cenevre Kantonundaki okulların fen dersleri için önemli bir adres. Her yıl ürettiği içeriklerle öğrencilerin bilime olan ilgisini perçinliyor ve yeryüzünün muazzam ekosistemini keşfetmelerini sağlıyor. Bilim ve bilgi üreten bir merkez olan üniversitenin ana hedef kitlesini genişleterek bilimin erişim sınırlarını zorlamasının, öğrenmenin bilimsel temellere dayalı yenilikçi tekniklerle sunulmasının önemli bir örneği olan Scienscope Platformu, her üniversitenin örnek alması gereken güzel bir proje.
