Belgrad Ormanındaki Tarihi Su Yapıları
İstanbul’un Bizans, Roma ve Osmanlı dönemlerinde inşa edilen, kent kimliğinin önemli bir parçası olan bent ve kemerler, ÇEKÜL Akademinin, İSKİ’nin (İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi) katkısıyla düzenlediği “Kentsel Miras Kapsamında Su Yapılarına Bakış ve Koruma Süreci” eğitiminde ele alındı. Tarihi su yapıları, İSKİVakfısu Şube Müdürlüğü uzmanlarının rehberliğinde düzenlenen bir inceleme gezisi ile yakından incelendi. Su yapılarına insanlık tarihinin mirası ve kentsel peyzaj unsuru olarak bütüncül bir çerçevede yaklaşan ve su yapılarındaki koruma çalışmalarını takip etmeyi amaçlayan eğitim üç gün sürdü. TKB üyesi belediyelerin özellikle koruma alanlarında yer alan su yapılarının korunması alanında ve diğer ilgili birimlerinde çalışanlarına açık olan eğitimin ilk gününde İSKİ Vakfısu Şube Müdürü, restoratör mimar Murat Kıyıcı, İstanbul’daki su sistemleri ve yapıları; mimar Karsu Hatipoğlu ve inşaat mühendisi Meltem Öğ yapıların restorasyonu hakkında bilgi verdi. Eğitim, 2’inci günü Belgrad Ormanındaki alan gezisiyle devam etti. Vakıfsu Şube Müdürlüğünden restoratör Aygül Dumanoğlu rehberliğinde, sırasıyla Sultan II. Mahmud Bendi, Valide Sultan Bendi, Sultan Mahmut Kemeri, Büyük Bent, Çifte Havuz ve Kirazlı Bent yapıları gezildi; katılımcıların bentlere ilişkin soruları yanıtlandı. Eğitim, Obruk Mağara Araştırma Grubundan Ali Yamaç’ın “Anadolu’da Farklı Bir Su Sistemi; Gaziantep Yeraltı Su Sistemleri: Kasteller ve Livaslar” başlıklı sunumu ve sertifika töreniyle 3’üncü gününde son buldu. Eğitim kapsamında katılımcılara İstanbul Su Yolları ve Su Yapılarının Tarihçesi kitabı hediye edildi.
İSKİ’nin 2014 yılında yayımladığı, Sahih Şahin tarafından hazırlanan İstanbul Su Yolları ve Su Yapılarının Tarihçesi kitabı, bir bölümü inceleme gezisinde yakından görülebilen su yapılarının tarihçesi ve dâhil olduğu sistemin işleyişi hakkında detaylı bilgiler içeren; fotoğraf, gravür, harita, resim ve çizimlerle desteklenmiş, ayrıntılı bir çalışma. Tarihi boyunca önemli sorunlarından biri suya ulaşmak olan İstanbul’da, kentin artan nüfusunun su ihtiyacını karşılamak ve sel baskınlarının önüne geçmek üzere inşa edilen su yapıları; suyun toplandığı bent, yürütüldüğü kemer, miktarının ölçüldüğü ve dağıtılacak miktarın belirlendiği maksem ve lüle odaları ile su tesislerinden oluşuyor. Zengin bir arşiv taramasıyla hazırlanan kitap, su yapılarının tarihçesi, beslendikleri dere ve su kaynakları, ulaştığı semt, bağlı bulunduğu taksim hakkındaki bilgilerle, bentler üzerinde bulunan kitabeler hakkında ayrıntılar içeriyor.