ANKARALI ÇEKÜL GÖNÜLLÜLERİ ANADOLU’NUN HER YERİNDE…
Ankara ÇEKÜL Temsilcisi Faruk Soydemir, 2004 yılından bu yana Ankara’da Çekül’ün gönüllü örgütlenmesini oluşturmak için yoğun çaba gösteriyor. Emeklerinin karşılığını almaya başladığını söyleyen Soydemir, etkin bir gönüllüler ekibi ve birçok üniversiteli öğrenciyle birlikte çalışıyor. Soydemir, Çekül’le tanışmasını ve Ankara’daki çalışmalarını bizlerle paylaştı…
“1998-2004 tarihleri arasında Mimarlar Odası Genel Sekreteriydim. Çok yoğun bir çalışma programımız vardı. Bu programın bir bölümü ‘tarihi ve doğal çevrenin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması’ yönündeki çalışmalardı. Bu çalışmaların bir kısmını Çekül Vakfı ile birlikte gerçekleştirdik. Mimarlar Odası yönetiminden ayrıldıktan sonra, çalışmalarını hayranlıkla izlediğim Metin Hoca ile konuşma fırsatını buldum ve ona Çekül Vakfı’nda gönüllü olarak çalışmak istediğimi bildirdim. Kendisi de bu isteğimi hemen kabul etti.
O tarihte ODTÜ Mimarlık Fakültesi’nden Prof. Dr. Raci Bademli Çekül Vakfı’nın Ankara temsilciliğini yürütmekteydi; fakat kendisi ile çalışma ortamı ne yazık ki bulamadım. Ben Çekül Vakfı gönüllüsü olduktan kısa bir süre sonra vefat etti. 2004 yılında Metin Hoca beni aradı ve Çekül Vakfı’nın Ankara Temsilcisi görevini yapmamı benden istedi. Ben de seve seve kabul ettim.
İlk olarak Ankara’da birlikte çalışacağımız arkadaşları bir araya getirmeye çalıştım. Bu çalışma belirli bir süre aldı ve nihayet 2006 yılının başlarında Ankara’daki örgütlenmeyi tamamladık. Şu anda Ankara Çekül Gönüllüleri şu kişilerden oluşuyor: Faruk Soydemir (Mimar), Vedat Ağca (Mimar), Gökçe Günel (Sanat Tarihçisi), Oğuz Bulhaz (Mimar), Eser Us (Avukat), Ersin Öztürk (Mimar), Ahmet Öner Köse (Mimar), Seçil Birkan (Arkeolog), Hande Yeşilbağ (Eğitimci).
Ayrıca bazı projelerimizde mimarlık öğrencileri ile birlikte çalıştık. Çekül’ün Ankara çalışmalarına katkı koymaya devam eden öğrencilerin isimleri ise şöyle: Ezgi Us, Selin İnceoğlu, İsmail Erdoğan, Onur Üstün, Berfin Kaysı.
Ankara Temsilciliği olarak çok geniş bir coğrafyada çalışıyoruz; örneğin şu anda Ordu evlerinin rölöve restorasyon projelerini hazırlıyoruz. Kastamonu Tosya’da tarihi çevrenin korunması için iki senedir çalışma yapıyoruz. Sadece Ankara değil, Anadolu’nun herhangi bir yerinde Çekül Ankara gönüllülerinin çalışması olabilir Biz Çekül gönüllüleri olarak Anadolu’nun her parçasında katkımız olsun istiyoruz.”
Soydemir, 2006’dan bu yana yaptıkları çalışmaları kısaca şöyle özetledi:
Ankara’nın Ayaş ilçesi: Çarşı çevresinde ve kuzeydeki vadi yamaçlarında yoğunlaşan evlerin büyük kısmı 2006 yılına kadar kaderine terkedilmişti. Ayaş’ta, Kaymakam’ın büyük çabası ile Ayaş evlerinin gelecek kuşaklara aktarılması için büyük bir çaba gösterildi ve ilk etapta “Ayaş Çarşısı” çevresinde yer alan Tepebaşı Sokak, Demirlidirek Sokak, Aktaş Sokak, Okul Sokak, Karakaya Sokak üzerindeki bir çok evin dış cepheleri yenilendi. Çekül Ankara Temsilciliği, Ayaş’taki sokak sağlıklaştırılması çalışmalarının içinde bulundu ve danışmanlık yaptı. Projenin sahibi olan Ayaş Kaymakamlığı’na her türlü teknik destek verildi. Bu çalışmalar halen devam ediyor.
Ayaş’ta restorasyon öncesi
Aynı evin restorasyon sonrası
Ayaş sokak sağlıklaştırma çalışması
Kastamonu Tosya: Tosya Belediyesi ile yapılan işbirliğiyle dört evin rölöve restorasyon projeleri Çekül Ankara Temsilciliği tarafından tamamlandı ve koruma kuruluna sunuldu. Ayrıca sokak sağlıklaştırılması kapsamında çalışmalara başlandı. Tosya’da çok sayıda tarihi yapı bulunmasına rağmen daha önce bu yapılarla ilgili hiç bir çalışma yapılmamıştı. Bu nedenle, mimarlık öğrencileriyle birlikte yürütülen bu çalışmalar büyük önem taşımaktaydı.
Tosya’da mimarlık öğrencileriyle birlikte yapılan rölöve çalışmaları
Ordu: Belediye ile yapılan işbirliği sonucunda Menekşe Sokak’taki koruma çalışmalarına başlandı. Ordu Belediye Başkanı Seyit Torun’un büyük desteğiyle Ankara Temsilciliği, Menekşe Sokak’taki beş evin rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerini tamamladı; proje, koruma kuruluna sunuldu. Projelerin uygun görülmesinden sonra hemen uygulamaya geçilecek.
Ordu’da restorasyonu yapılacak evlerden biri
Ankara: Altındağ Belediyesi tarafından yapılan sokak sağlıklaştırılması kapsamındaki çalışmalar Çekül Temsilciliği tarafından zaman zaman izlendi ve gerektiği durumlarda Belediye’ye görüş iletildi. Altındağ Belediyesi tarafından hazırlanan “Çevre Haftası”na konuşmacı olarak katılan Faruk Soydemir görüşlerini dinleyicilerle paylaştı.
Altındağ Belediyesi tarafından düzenlenen çevre paneli
Kurtuluş Savaşı’nda “ilk telgrafhane” olarak kullanılan Ankara İsmet Paşa Mahallesinde yok olan yapının yeniden yapılması için çalışmalara başlandı.
Çekül Vakfı’nın “Köyler Yaşamalıdır Projesi” kapsamında, Kızılcahamam Kaymakamlığı ile birlikte Taçlıca köyü seçildi ve çalışmalara başlandı. Ankara Temsilciliği şu ana kadar köyde iki evin rölöve ve restorasyon projelerini tamamladı. Köyde belgesel çekimlere başladı. Proje ile ilgili yapılacaklar, Taşlıca Köyü halkına defalarca anlatıldı ve onların onayı alındı. Önümüzdeki günlerde köydeki yapıların rölöve ve restorasyon projeleri hazırlanacak ve uygulamaya geçilecek. Köyün ağaçlandırılması uygun bir mevsimde yapılacak. Köyün kültürel değerleri belgelenerek bir rapor haline getirilecek. Çeşitli atölyeler kurulacak. Zaman içinde köy tekrar eski yaşam ortamına kavuşacak.
Taşlıca köyünde rölöve çalışmalarına katılan mimarlık öğrencileri
ÇEKÜL Vakfı Ankara Temsilcisi Faruk Soydemir, Anadolu'nun, dünya kültür mirasına katkıda bulunabilecek, özgün özelliklerini koruyan binlerce köyüyle, bir hazine olduğunu söylüyor. Bu hazinenin, bölgesel giyim ve dans gelenekleriyle, yemek kültürü, yerel mimari ve el sanatlarıyla, festival ve kutlamalarıyla kendini gösterdiğini belirten Soydemir, Türk köyünün canlandırılması, bu gelenek ve mirasın korunması açısından önemli olduğunu, köylerimizin bir çoğunun, o bölgeye özel, yerel ve özgün mirasa ev sahipliği yaptığını anlatıyor. Çekül’ün Köyler Yaşamalıdır projesinin, köylerdeki mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılması için önemli olduğunu belirterek Hanelerin büyük kısmı boş. Köyler yaşamalıdır projesinin amaçlarından bir tanesi, halkın, o köye geri dönmesinin sağlanması olabilir, diyor.
Taşlıca’da, Kızılcahamam Kaymakamı Bilal Çevik ve Çekül Temsilcileri,
köy halkı ile birlikte incelemede
Çekül Ankara Temsilciliği, Ankara ve yakın çevresindeki il, ilçe ve köylerde yaptığı çalışmaların yanı sıra, çeşitli sivil toplum etkinliklerinde de yer alarak, halkı bilinçlendirmeye ve uzmanlığını çeşitli kesimlerle paylaşmaya özen gösteriyor. Orman yangınları konusunda halkı bilinçlendirmek amacıyla çeşitli sivil toplum örgütleri ile birlikte Ankara’da oluşturulan bir platformun beş yürütücüsünden biri olarak çalışıyor. Ankara Barosu, Tarım-Orkam-Sen, Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, Ekoloji Kolektifi gibi otuz iki sivil toplum örgütü ile birlikte yapılan çalışmalar kapsamında, ormanlarımızın korunması yönünde bir anayasa değişikliği çalışması yakın zamanda kamuoyuna duyuruldu. Çalışmalar periyodik toplantılarla devam ediyor.
Ayrıca, Çankaya Belediyesi tarafından kurulan “Kent Konseyi” toplantılarına Çekül Ankara gönüllülerinden Oğuz Bulhaz düzenli olarak katılıyor ve görüşlerini iletiyor. Ankara Temsilcisi Faruk Soydemir de, TBMM tarafından düzenlenen “Çevre Komisyonu” toplantısına katılarak Çekül Vakfı’nın çalışmaları ve çevre konularındaki görüşlerini iletti.
Çevre eğitimi de Çekül Ankara Temsilciliğinin öncelikli hedefleri arasında; çocuklara çevre ile ilgili eğitim vermeyi ve onları bilgilendirmeyi amaçlayan çevre eğitimlerine çok değer veriliyor.
Çekül Ankara gönüllüleri, İstanbul’ da, “Yapı Yenileme Fuarı”nda
Faruk Soydemir önderliğindeki Çekül Ankara Temsilciliği, üç yıldır çevre ve kültür mirası konularında çalışmalar yapıyor ve Çekül Vakfı’nın çalışmalarını tanıtmaya uğraşıyor. Bu çabalar sonucunda çeşitli gazete, televizyon ve radyolarda Çekül Vakfı’nın “Köyler Yaşamalıdır”, “Kent Atölyeleri”, “7 Ağaç Kampanyası” gibi projeleri ve Ankara’nın çevre sorunlarıyla ilgili birçok haber ve röportaj yayınlanması sağlandı. Soydemir; “Çok sayıda demeç ve görüşlerim gazete ve dergilerde yayınlandı, birçok televizyon ve radyoda canlı yayına katıldım. Bunlar sonucunda Çekül grubunda gönüllü olmak için birçok mesaj alıyorum. Bu bize şunu gösteriyor: Çekül Vakfı’nın çalışmalarını Ankara’da tanıtabilmiş ve anlatabilmişiz.”