Kültür Öncelikli Yönetimin Önemi YAPEX’te Tartışıldı
YAPEX Restorasyon Fuarının bu yılki ana teması olan “Kültür Öncelikli Yönetim” konulu panel, 15 Kasım Perşembe günü Antalya Expo Center’da yapıldı. Tarihi Kentler Birliğinin düzenlediği yılın son panelini, fuara katılan ve ziyaret eden çok sayıda kişi izledi.
Panelin açılışını yapan ÇEKÜL Vakfı Başkan Yardımcısı ve TKB Danışma Kurulu Üyesi Mithat Kırayoğlu, 460 üyesiyle Türkiye’nin en nitelikli belediyeler birliği olan Tarihi Kentler Birliğinin pek çok önemli çalışmaya öncülük ettiğini söyledi. Kırayoğlu sözlerini şöyle sürdürdü: “Belediyeler gerçekleştirdikleri restorasyon çalışmaları ile kültürel varlıkları koruyup yaşatarak gelecek nesillere bırakmaya başladı. Tarihi Kentler Birliği üyesi belediyeler bugüne kadar 326 kent müzesini şehirlerine kazandırdı. TKB olarak restorasyonla ilgili başlattığımız çalışmaların ilk yıllarında belediyelerin yanlış uygulamalarıyla karşılaştık. Bu yanlışların önüne geçebilmek adına ÇEKÜL Akademi eğitimlerini başlattık. Bu eğitimler sonucunda nitelikli ve doğru restorasyon projeleri ortaya çıkmaya başladı. Birçok bileşenden oluşan restorasyon sürecinin doğru yönetilebilmesinin bir ayağı da özel sektörün uygun yapı malzemelerini üretmeye teşvik edilmesi. YAPEX Fuarı bu anlamda sektörün bileşenlerini buluşturarak kimlikli kentlerin ortaya çıkarılmasına önemli bir katkı sunuyor.”
Konuşmacılar kültür öncelikli yönetime ilişkin strateji ve örnekler paylaştı
Panelde üç konuşmacı yer aldı: ÇEKÜL Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi ve şehir plancısı A. Faruk Göksu, ÇEKÜL Akademi Koordinatörü Kibele Eren ve Rena İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Mataracı.
Faruk Göksu: Kültür Öncelikli Yönetim - Yeni Temalar ve Stratejiler
Konuşmasını 6 ana kavram etrafında şekillendiren Faruk Göksu, etkili takım çalışması, etkileşim, empati, doğru bilgiye erişim, kültürel değişimleri harekete geçirecek eylem ve sosyal etkinin önemine vurgu yaptı.
Kültürel mirasın korunmasında genç kuşakların beklentilerinin dikkate alınması gerektiğini söyleyen Faruk Göksu, ilişki ve deneyimlerin de stratejik olarak planlanabileceğini söyledi. 2018’in Avrupa Birliği tarafından da kültürel miras yılı ilan edildiğini hatırlatan Göksu, kültürel mirası korumanın geleceği tasarlamakla mümkün olabileceğini söyleyerek Anadolu’da pek çok kentte gençlerle biraraya gelerek Anadolu Tasarım Ağını (ATA) oluşturmaya başladıklarını belirtti. “Yeni neslin beklentileri kültürel mirasın korunmasında nasıl farklılık yaratır? Tasarım düşüncesi kültürel mirasın geleceğini nasıl şekillendirir? Yaratıcılık ve miras nasıl birleştirilir? Bu soruları ele alırken, yaratıcı işbirliğikonuları bağlamında düşünmeliyiz. Yaratıcı işbirliği pek çok başlık ve kavram içerir; deneyim, teknoloji, sosyal medya, ekonomi, katılım, yurttaş, iletişim ağı, akıllı şehir, yeni beceriler gibi. Bu başlık ve kavramlar da başka pek çok ilişkiyi, bağlantıyı görmemizi ve kurmamızı sağlar” diyen Göksu, yeni kavram, tema ve stratejilerin gençlerle kurulacak ortaklıklardan çıkacağının önemine değindi.
Kibele Eren: ÇEKÜL Akademi Eğitimlerinde Hedefler ve Kazanımlar
ÇEKÜL Akademi tarihsel, kültürel, doğal ve kentsel miras zenginliğinin korunması için yerelde yürütülen çalışmalara ÇEKÜL Vakfının bütüncül koruma anlayışını ve uzman kadrosunun deneyimlerini aktarmak amacıyla 2009 yılında kuruldu. ÇEKÜL Akademi Koordinatörü Kibele Eren, “ÇEKÜL Akademi Eğitimlerinde Hedefler ve Kazanımlar” başlıklı konuşmasında, kuruluş amacına atıfta bulunarak öncelikli hedeflerinin kimlikli kentler yaratmak olduğunu belirtti ve Akademi eğitimlerinin belediyelerin hedeflerini gerçekleştirmelerinde yol gösterici olduğunun altını çizdi: “Yerel yönetimler, öncelikli hedef kitlemiz. Bildiğiniz gibi, eğitimlerimizi 3 ana başlıkta düzenliyoruz. Kentsel Koruma Eğitimleri, Alanda Eğitimler ve Alan Yönetimi Eğitimi. Bu eğitimleri planlarken, mutlaka katılımcıların ve alanın ihtiyaçlarına odaklanıyoruz. Önümüzde bir yerel seçim gündemi var. 2019 eğitim takvimini de bu gündeme göre şekillendirdik. Mesleki deneyimleri pekiştirmek ve koruma uygulamalarında niteliği artırmak üzere tasarladığımız Kentsel Koruma Eğitimlerini 18 eğitimde; Alanda Eğitimleri ise 6 kentte, yani 6 eğitimde planlıyoruz. AYEP’i 3 modülde değerlendireceğiz. Ve yeni bir eğitim başlığımız var: Kentler ve Müzeleri-Kurulumdan İşletmeye Eğitim Programı.”
Sinan Mataracı: Restorasyon Uygulama Sürecinde Deneyim Paylaşımı
Aralarında İzmir Mithatpaşa Eski Askeri Hastane, Dolmabahçe Bezmi Alem Valide Sultan Cami, Ayasofya Müzesi, Sabancı Üniversitesi Minevra Han, Yıldız Sarayı Müzesi Harem Yapıları, Karaköy Ziraat Bankasının da bulunduğu pek çok tarihi yapının restorasyonunu üstlenen Rena İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Mataracı, panel kapsamında restorasyon uygulama sürecindeki deneyimlerini ve Türkiye genelinde yapılan restorasyon, sağlıklaştırma projelerinde karşılaştıkları sorunlardan örnekleri paylaştı. Mataracı, söz konusu sorunların aşılmasına yönelik geliştirilen çözümleri anlattı: “Nitelikli proje sıkıntısı, ihale mevzuatındaki eksiklerimiz, bilinçsiz uygulama teklifleri, teknik eleman eksiği, öngörülemeyen imalat maliyet artışları, denetim sorunları… ilk anda sayabileceğim ama her biri kendi içinde bir gündem olan sorunlar. Restorasyon süreçleri bu sorunlara bağlı olarak uzuyor. Kamu İhale Kanunu restorasyon sorunlarının çözümünde yetersiz kalıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Mimarlar Odası, ticaret odaları ve üniversiteler ciddi çalışmalar sürdürüyorsa da sorunlar, sabit. Kuruluşlar taş ya da ahşap restorasyonu veya kalem işleri diyerek özel alanlar belirliyor ve çalışıyor fakat kapsayıcı bir yaklaşıma ihtiyaç var. Tüm bu sorunların giderilmesi için bu tür toplantıların daha sık düzenlenmesi, eğitim çalışmalarına ağırlık verilmesi gerekiyor.” Mataracı, konuşmasını kültürel mirasın, kimlikli kentlerin yapı taşı olduğu vurgusuyla sonlandırdı.
Kültür Öncelikli Yönetim Paneliyle eğitim, uygulama ve planlama alanından üç önemli isim biraraya gelmiş ve YAPEX Fuarının kapsayıcı özelliği bir kez daha vurgulanmış oldu.
