Elazığ ve Harput Örnekleri ile Koruma Çalışmalarına Bakış
ÇEKÜL Akademi Alanda Eğitimler kapsamında ikinci eğitimini 25-27 Nisan tarihlerinde Elazığ ve Harput’ta gerçekleştirdi. Elazığ Belediyesi KUDEB işbirliğiyle yapılan “Geçmişten Bugüne Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma; Elazığ ve Harput” başlıklı eğitime Gaziantep, Muğla, Ordu, Mersin ve Adana büyükşehir belediyeleri ile Kastamonu, Düzce, Selçuklu, Nizip, Osmaneli, Çankırı, Buldan, Arapgir, Silivri ve Pertek belediyelerinin KUDEB, İmar ve Şehircilik, Etüd Proje gibi ilgili birimlerinden 25 uzman katıldı.
Elazığ’ın, tarihi ve doğasıyla önemli bir ilçesi olan ve “taş kale” anlamına gelen antik kent Harput, kültürel miras ve yerel kimliğin yaşatılması çalışmaları kapsamında önemli bir örnek. ÇEKÜL Akademi, Alanda Eğitimler programı ile Harput’un kale-çarşı-mahalle üçgenini koruma çalışmalarında gözettiği bütüncül yaklaşımı ve süreç içindeki deneyimleri paylaşmak üzere bir zemin hazırladı.
Antik kent Harput’un izinde
Elazığ Kültürpark Mamur et-ül Aziz Salonuda Elazığ Belediye Başkanı Mücahit Yanılmaz’ın açılış konuşmasıyla başlayan eğitim, ÇEKÜL Vakfı Elazığ temsilcisi, tarihçi ve araştırmacı Mustafa Balaban’ın Harput tarihi üzerine yaptığı sunumla devam etti. Elazığ kent merkezinden 5 km uzaklıkta bulunan ve 4000 yıllık tarihinde pek çok uygarlığa ev sahipliği yapan Harput’ta bu uygarlıkların izlerini görmek mümkün. Balaban, sunumunu Harput’un tarihi izleri ekseninde detaylandırarak sürdürdü.
Eğitim, Elazığ Belediyesi KUDEB Başkanı, uzman sanat tarihçi Tarihçi Kadir Atıcı’nın konuşmasıyla devam etti. Atıcı, KUDEB’in kurulduğu 2015 yılından bu yana yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Harput Kalesi çevre düzenlemesi, Kale Hamamı, Harput Hoca Hamamı, Dabakhane Mescidi, Kızıl Kilise, Çahpur Çeşmesi, Buzluk Mağarası, tarihi tescilli Osmanlı evi ve Sağır Müftü Konağı restorasyon çalışmaları bunlardan sadece birkaçı. KUDEB ekibinden uzman sanat tarihçi Elif Tatlı da Harput’ta sürdürülen arkeolojik kazı çalışmaları hakkında bilgi verdi. Sunumlar, Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İsmail Aytaç’ın Harput İç Kale kazısını anlattığı konuşmasıyla son buldu. Uzmanlar, konuşmaların ardından Elazığ Şahinkaya Surpke Work Manastırı ve çevresi ile arkeopark olarak düşünülen alanda ve Örençay Köyünde inceleme gezisine katıldı.
Harput, Palu ve Kovancılar’da inceleme gezisi
Eğitim, son iki gün alan inceleme gezileriyle devam etti. Hüseynik Köyü ve tek yapı ölçeğindeki evleri gezen katılımcılar, Harput’ta anıtsal ve sivil mimarlık örneklerini incelendi. Harput alan incelemesinin ardından TKB üye belediyesi Palu’ya giden ekip, Palu Kalesi ve Urartu kaya anıt ve tapınakları ile Surp Lusaroviç Ermeni Kilisesi, Çarşıbaşı Camisi, Palu Köprüsü ve Osmanlı Hamamını gördü. Alan gezisi, yine bir tarihi kent olan Kovancılar gezisi ile son buldu. Kovancılar’ın tarihi kent merkezi, eski çeşme ve kilise yapıları gezildi.
Program yapılan genel değerlendirmelerin ardından katılımcılara sertifikalarının verilmesiyle son buldu. ÇEKÜL Akademinin Alanda Eğitimler Güz Dönemi programının 2018 yılında gerçekleştirilen ikinci eğitimi olan Elazığ-Harput eğitimi, kırsal kültürel mirasın ve konut mimarisinin önemi; koruma çalışmaları; tarihi yapıların işlevlendirilmesi; belediyelerde kurulan KUDEB’lerin önemi ve çalışma faaliyetleri hakkında deneyimle kesişen bir içerikle tamamlandı.
