Bir Kültür Kentine Yakından Bakmak

2020 yılının ilk ÇEKÜL Akademi Alanda Eğitimi, Tarihi Kentler Birliğinin de başkanlığını üstlenen Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde gerçekleşti. “Kent Bütününde Çok Boyutlu Koruma ve İşlevlendirme: Kahramanmaraş Örneği” başlıklı eğitim, Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi ve Dulkadiroğlu Belediyesinin işbirliğinde, 2-4 Mart tarihleri arasında Kahramanmaraş’ta düzenlendi. Hititlerden günümüze birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış, bağrından pek çok edebiyatçı çıkarmış, İstiklal madalyalı kadim kent Kahramanmaraş’ın somut ve somut olmayan kültür varlıklarının bütüncül olarak nasıl korunduğunun yerinde incelendiği eğitime İstanbul, Muğla, Mersin, Mardin büyükşehir belediyeleri ile Beşiktaş, Akşehir, Karadeniz Ereğli, Melikgazi, Ortahisar, Karacasu, İncesu, Zeytinburnu, Nizip belediyelerinin KUDEB, fen işleri, imar ve şehircilik birimlerinden gelen uzmanlar katıldı.

Geçmişten Günümüze Kültür Değerleri

ÇEKÜL Akademi Koordinatörü Kibele Eren’in açılış konuşmasıyla başlayan eğitim kapsamında bir sunum yapan Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi KUDEB’ten inşaat mühendisi Hüseyin Oktay Ergin, kentin kültür varlıkları hakkında bilgi verdi. Ergin sunumunda Kahramanmaraş kentsel sit alanı, kentsel sit yenileme alanı ve Germanicia Antik Kenti arkeolojik sit alanı sınırlarından bahsetti. 2005 yılında kentsel sit alanı olarak kabul edilen alanda bulunan tarihi çarşıların restorasyon ve ön cephe yenileme projeleri; ticaret bölgesinde yer alan Demirciler, Maraş, Bakırcılar, Semerciler, Alacacılar, Mazman ve Kazzaz çarşıları, Saraçhane ve Kapalı Çarşının restorasyonları ile Ulu Cami ve kale arasındaki kentsel tasarım projeleri hakkındaki detaylı bilgiler, bu sunumun parçasıydı. Restorasyonu tamamlanan tek yapı ölçeğindeki sivil mimarlık örneklerinin farklı işlevlerle kamuya açıldığını anlatan Ergin, Cumhuriyet Hanın Dondurma Müzesine; Yedi Güzel Adam olarak bilinen ve Türk Edebiyatına yön veren şair, yazar ve düşünce adamlarının yaşamı ve edebiyat çalışmalarının anlatıldığı Amerikan Kolejinin ise Yedigüzel Adam Edebiyat Müzesine dönüştürüldüğünü belirtti.

Ergin sunumunu, Efes ve Zeugma’nın çağdaşı Germanicia Antik Kentiyle tamamladı. Antik kentte ortaya çıkan mozaikler, MS. 4-5 yüzyıllara tarihlendiriliyor. Germanicia koruma ve tanıtım çalışmaları devam ediyor.

Somut Olmayan Kültür Mirasının Korunması

Dulkadiroğlu Belediyesi Başkan Danışmanı Sebük Tekin Alparslan, günün ikinci sunumunu gerçekleştirdi. Alparslan, merkez ilçe Dulkadiroğlu Belediyesinin yaptığı koruma çalışmaları hakkında bilgiler içeren sunumunda kültürler arası iletişimin ve etkileşimin yoğun biçimde yaşandığı günümüzde, toplumsal kalkınmanın yolunun kültürel kalkınmadan geçtiğini vurguladı. Dulkadiroğlu Belediyesi mutfak ve zahire kültürüne ilişkin somut unsurları sergilemenin yanında yöresel mutfak kültürüyle ilgili eğitim ve kursların verildiği Mutfak Müzesini ziyarete açmıştı. Alparslan, Maraş’ta kaybolmaya yüz tutmuş somut olmayan tüm kültür varlıklarının korunması ve yaşatılması için yapılan Somut Olmayan Kültür Varlıkları Müzesi, tescilli sivil mimarlık örneğinden dönüştürüldüğünü belirtti.

Ekip, eğitimin ikinci gününde Maraş Araştırmaları Merkezine odaklandı. Kent arşivi oluşturma amacıyla projelendirilen ve kentin kültürel, sosyolojik geçmişinin geleceğe doğru olarak aktarılmasını hedefleyen Maraş Araştırmaları Merkezinde gerçekleşen projeler ve sürdürülen çalışmalar hakkında bilgiler paylaşıldı.

Yerinde ve Yerel Müdahalenin Önemi

Katılımcılar, Dulkadiroğlu Konağında yapılan değerlendirme toplantısının ardından, eğitimin üçüncü gününde sertifikalarını aldı. Anadolu’daki pek çok kentte olduğu gibi Kahramanmaraş’ın da somut ve somut olmayan varlıklarının kendine özgün restorasyon müdahaleleri ve işlevleriyle yaşatılması, eğitimin önemli vurgularından biri oldu. Yerelde koruma projelerinin uygulama sürecinde yaşanan maddi sorunların etkili iletişim ve diyaloglarla çözülebileceği ve çeşitli kurumlardan kaynak alınabileceği de yol gösteren, işlevsel bir bilgi olarak katılımcılarla paylaşıldı.

Eğitim kapsamında Kurtuluş Panorama Müzesi, Germenicia Antik Kenti, Yedi Güzel Adam Edebiyat Müzesi, Bahtiyar Yokuşu ve Hacı Osman Sokak; Sokak Sağlıklaştırma Sahası, Şıh Camisi, Dulkadiroğlu Konağı, Dedeoğlu Konağı, Mutfak Müzesi, Somut Olmayan Kültür Varlıkları Müzesi, Demirciler Çarşısı Sokak-Cephe İyileştirme Projesi, Maraş Ulu Camisi (Cami-i Kebir) ile Taş Medrese ve Türbe, Bakırcılar, Semerciler, Mazman, Saraçhane, Bezirgan ve Kafaflar çarşıları, Dondurma Müzesi ve Kahramanmaraş’ın sivil mimarisini yansıtan tarihi konakları ziyaret edildi.