Altınova'da doğal miras öncelikli koruma

Ulaşım, tarım ve turizm aksının kesişme noktasında bulunan Altınova, coğrafi konumu ve tarihi arka planını vurgulamak üzere bir süredir sistematik bir çalışma yürütüyor. Altınova Belediye Başkanı Dr. Metin Oral, müze bilimci Yeşim Kartaler, endüstriyel tasarımcı Aslıhan Yılmaz, arkeolog Sabire Y. Şentürk ve mimar M. Burak Özgül, Altınova’da sürdürülen koruma çalışmalarını değerlendirmek üzere ÇEKÜL uzmanlarıyla biraraya geldi. Her hafta ÇEKÜL Vakfında düzenlenen Çarşamba Kent Toplantıları kapsamında 31 Ocak’ta gerçekleştirilen toplantıda Altınova’da planlanan doğal miras öncelikli koruma yaklaşımları konuşuldu. Hersek Kuşları Müzesi, Dilburnu Feneri Müzesi, Hersekzâde Ahmet Paşa Hamamı Müzesi, Aromatik Tıbbi Bitki ve Botanik Bahçesi Projesi, Çobankale kazıları, gündem başlıkları olarak ele alındı.

Bir yaklaşım üç müze

ÇEKÜL uzmanlarına çalışmalarıyla ilgili bilgi veren Altınova Belediyesi ekibi, özellikle müze projesiyle dikkat çekti. TKB üye belediyelerinin ÇEKÜL Vakfı öncülüğünde uzun bir süredir dikkatle üzerinde durduğu kent müzeleri ve tematik müzeler, Altınova Belediyesinin de gündeminde. Altınova Belediyesinin notlarında ilk sırayı alan ve özel bir proje ekibi tarafından sürdürülen müze çalışmaları, kentin bütünsel kültürel peyzaj dokusu içinde değerlendiriliyor. Kente kimliğini kazandıran doğal ve tarihi zenginliği, müzeler aracılığıyla anlatmayı gelecekteki bütünsel koruma ve kentsel tasarım çalışmalarında bir yol haritası olarak belirleyen Altınova Belediyesi, proje yönetimini ÇEKÜL uzmanlarının önerisiyle bu bağlamda ele alacak. Hersek Kuşları Müzesi, Dilburnu Feneri Müzesi ve Ahmet Paşa Hamamı Müzesinin hikâyeleri ile müze binalarının restorasyon projelerini kent dokusu ve uluslararası standartlarla uyum içinde olacak şekilde kurgulayan proje ekibi, müzelerin her biri için incelikli çalışmalar sürdürüyor.

Bu müzeler arasında bulunan ve mülkiyeti Kıyı Emniyet Müdürlüğüne ait olan fenerin işlevlendirilmesiyle müzeye dönüştürülmesi planlanan Dilburnu Feneri Müzesi, gerek mimarisi ve çalışma prensipleri gerekse çalışanların hikâyelerine odaklanan yaklaşımıyla özel bir tematik müze olarak tasarlanıyor.

Tescilli bir 16. yüzyıl yapısı olan Hersekzade Ahmet Paşa Hamamının da müze olarak işlevlendirilmesi planlanıyor. Hersekzade Ahmet Paşa’nın hayatı; külliye ve hamamın tarihi; yapının mimari özelliklerini gösterir fotoğraflar ve hamam sesleri yerleştirmesi, müze için öngörülen detaylar. Hamam sesleri, stereo ses sistemi ile akan su, kurnaya çarpan hamam tası gibi seslerden oluşan bir ses kolajı olarak tasarlanıyor.

Kuş gözlemcilerinin gözlem noktalarından biri, Altınova’da bulunuyor. Göç mevsiminde yüzlerce kuş türüne ev sahipliği yapan Hersek Lagünü, Altınova’nın Marmara Denizi kıyılarında bulunan az sayıdaki lagün sisteminden biri. Lagüne yakın bir noktada bulunan ve restorasyon projesinde Atatürk Evi olarak tanımlanan yapı, Hersek Kuşları Müzesi olarak tasarlanıyor. Gözlemciler, doğaseverler ve çocuklar için önemli bir bilgi, belge ve eğitim merkezi olması planlanan müzede doğa, teknoloji, bilim ve sanat biraraya gelecek. 

Doğa ve kültürün izleri  

Altınova Belediyesinin bir diğer projesi olan Aromatik Tıbbi Bitki ve Botanik Bahçesinin de Hersek Bölgesi göl kenarına yapılması planlanıyor. Proje için İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Tıbbi Aromatik Bitki Anabilim Dalı eski başkanı Prof. Dr. Neriman Özhatay ve Yeni Yüzyıl Üniversitesi Eczacılık Fakültesinden Prof. Dr. Engin Özhatay ile araştırmacı Fatih Bülbül’den danışmanlık alınıyor.

Ve son olarak, Bizans Döneminde yapıldığı düşünülen ve Bursa Müze Müdürü Ali Sinan Özbey’in başkanlığı ile Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Selçuk Seçkin’in danışmanlığında 2017 yılında başlanan Çobankale kazısına ilişkin bilgiler de, ÇEKÜL uzmanlarıyla paylaşıldı. Temizlik ve yüzey kazısı yapılan ve kale, sur, sarnıç ile seramik parçalarının tespit edildiği, II. Derece Arkeolojik Sit Alanı içindeki tescilli yapıda çalışmaların devam etmesi öngörülüyor. 

Çok yönlü koruma ve yaşatma

Altınova Belediyesinin çalışmalarını izleyen ÇEKÜL uzmanları, Altınova’da çok yönlü bir koruma ve yaşatma yaklaşımını vurgulayarak, müze çalışmalarının 2018 yılı içinde tamamlanmasını; kent envanterinin çıkarılmasını; Hersek Lagünü başta olmak üzere, kentin kültürel ve doğal mirası için UNESCO Dünya Miras Listesine yönelik çalışmaların yapılmasını; deniz içinde yer aldığı düşülen tarihi surların sualtı arkeoloji uzmanlarının çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarılması önerilerinde bulundu.