Ödemiş, Tire, Birgi'den Koruma Örnekleri
Tarihi Kentler Birliğine üye belediyelerin kadrolarına yönelik yapılan ÇEKÜL Akademi bahar dönemi Alanda Eğitimler programını tamamladı. 16-18 Mayıs tarihlerinde gerçekleştirilen ve “Küçük Menderes Havzasında Çok Boyutlu Koruma ve İşlevlendirme: Ödemiş-Tire-Birgi” başlığını taşıyan eğitim, Tire ve Ödemiş Belediyelerinin işbirliği ile yapıldı.
İscehisar, Talas, Hacılar, Tarsus, İncirliova, Odunpazarı, Yıldırım, Söğüt, Zile, Urla, Kadıköy, Muratpaşa, Ortaköy Belediyeleri ile Tekirdağ, Manisa ve Mersin Büyükşehir Belediyesinden 26 uzmanın katıldığı eğitim katılımcılara, Küçük Menderes Havzasındaki rolüyle koruma çalışmalarına model olan Ödemiş, Tire ve Birgi’nin deneyimlerini izleme fırsatı sundu. Tire Belediyesi Konferans Salonunda başlayan program, Tire Belediye Başkanı Tayfur Çiçek’in belediyenin çalışmalarına ilişkin ayrıntıları içeren konuşmasıyla açıldı. Tire’nin kültürel ve doğal değerlerinin korunmasına yönelik alınan tedbirler ile sürdürülen uygulamaların aktarıldığı konuşmayı, Belediye Dış İlişkiler ve Sosyal Projeler Sorumlusu Murat Sanus’un sunumu takip etti. Arkeolog Gülşen Bilici ise, kentte devam eden restorasyon ve işlevlendirme çalışmalarını aktardı. Tire’nin önemli yapılarından tarihi Bedesten’in restorasyon çalışmalarının tamamlandığını ve yapının Türk Geleneksel El Sanatları Müzesi olarak işlevlendirileceğini aktaran Bilici, restorasyon projelerinde karşılaştıkları sorunlara da değindi. Programın ilk günü, kentsel sit alanı inceleme gezisi ile son buldu. Katılımcılar inceleme gezisi sırasında Kutuhan ve Yalınayak Hamamı hakkında bilgi aldı, kentin önemli yapılarını yakından gördü.
5000 yıllık bir geçmişi olan Tire, kozmopolit nüfus yapısının kent dokusuna yansıdığı tarihi bir kent. Kentte, 450 adet tescilli yapı bulunuyor. Ayrıca yüzlerce yıldır süregelen el sanatları ve zanaatçılık, kentin başlıca simgeleri arasında yer alıyor. Tire Kent Müzesinde bu geleneksel yapının izlerini görmek mümkün.
Programın ikinci günü Ödemiş Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürü Nermin Pervan; Ödemiş merkez, Birgi, Bademli ve Lübbey olmak üzere dört kentsel sit alanı ile birçok antik kent, tümülüs, höyük ve Gölcük ve Birgi doğal sit alanlarına sahip olan Ödemiş’teki korumacılık faaliyetlerini aktardı. 2006 yılında tarihi arastada başlayan restorasyon çalışmalarından örnekler, inceleme gezisinde yakından gözlendi; Ödemiş Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi, tarihi arasta, Gürcüzade Camisi, Lozan Meydanı incelenen yapılar arasındaydı.
Alanda Eğitimler, Birgi ÇEKÜL Evinde düzenlenen toplantı ve Birgi inceleme gezisiyle son buldu. Küpuçuran Kulesi, Aydınoğlu Meydanı, Aydınoğlu Mehmet Bey Camisi ve Hamamı ile Taşpazar bölgesinde uygulaması devam eden sokak sağlıklaştırma çalışmaları yerinde izlendi. Birgi ÇEKÜL Evi sorumlusu Melike Dilber’in, ÇEKÜL Vakfının Birgi’de sürdürdüğü çalışmalar hakkında verdiği bilgilerle, Alanda Eğitimler programı üçüncü günün sonunda tamamlanmış oldu. Eğitim boyunca katılımcılar, havza ölçekli bir koruma anlayışının ne olduğunu yerinde öğrenme ve kentlerin birbirleriyle kurdukları ilişkileri yakından gözlemleme fırsatı buldu.
ÇEKÜL Akademinin 2012 yılından bu yana uyguladığı program kapsamında kentsel kültürel mirası korumakla görevli kadroların, koruma çalışmalarıyla öne çıkan kentlerin deneyimlerini, çalışma süreçlerini ve elde ettikleri kazanımları doğrudan öğrenme ve yerinde gözlemlemesi amaçlanıyor. ÇEKÜL Akademi program kapsamında bugüne dek Gaziantep, Bursa, Samsun, Selçuk, Cumalıkızık, Muğla, Edirne, Malatya, Kuşadası, Niksar, Selçuklu, Birgi, Taraklı, Mudurnu, Göynük, Ödemiş, Tire, Melikgazi ve Merzifon’da eğitimler gerçekleştirdi.
Kentsel Koruma Eğitimleri ve Alanda Eğitimler güz programı temmuz ayında açıklanacak.
