Bir Anadolu Kasabası: Mihalıççık
Ahmet Onur Altun - ÇEKÜL Vakfı Anadolu Araştırmaları Koordinatörü, Şehir Plancısı
ÇEKÜL Vakfı uzmanları, Mihalıççık Belediyesi ile ÇEKÜL Vakfı Çarşamba Kent Toplantıları kapsamındaki buluşmanın ardından, kentte inceleme gezisinde bulundu. ÇEKÜL Vakfı Başkan Yardımcısı Mithat Kırayoğlu ve ÇEKÜL Vakfı Çarşamba Uzmanı, mimar Alp Arısoy 30 Mart 2021 tarihinde Mihalıççık’a bir saha ziyareti gerçekleştirdi. Saha ziyaretinin ardından ilçede yürütülen çalışmaları aktarmak ve yapılacak işlerle ilgili fikir alışverişinde bulunmak üzere Mihalıççık Belediyesi ve alanda çalışmalar yürüten Tohumluk Vakfı nisan ayında Çarşamba Kent Toplantısının konuğu oldu.
Mihalıççık, Eskişehir-Ankara sınırında yer alan, Eskişehir’e bağlı bir yerleşim. İlçe genellikle dağlık ve ormanlık arazilerden oluşuyor. İlçe merkezi, dokusunu yitirmemiş tipik bir Anadolu kasabası olarak varlığını sürdürüyor. Kentin en ayırt edici özelliği, Yunus Emre’nin türbesinin burada bulunması. Yunus Emre’nin makamının bulunduğu iddia edilen toplam 16 farklı yer var. Fakat resmi olarak kabul edilen, kazı yapılan ve etkinlikler düzenlenen tek yer Mihalıççık. 2021’in Yunus Emre’nin ölümünün 700’üncü yılı olması sebebiyle UNESCO Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri Programına alındı. Bu kapsamda Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı tarafından 2021 yılında 221 yılında etkinlik yapılacağı açıklandı. Yunus Emre’nin türbesinin içinde bulunduğu Sarı Köyünün bir kültür köyü haline getirilmesi amacıyla bakanlık tarafından uluslararası bir yarışma açılması planlanıyor.
Halihazırda alandan geçen hızlı tren hattı ve eski demiryolu arasında bulunan Sarı Köyü ve Yunus Emre Türbesinin içinde bulunduğu alanın yeniden düzenlenmesi amacıyla Mihalıççık Belediyesi bir öneri proje hazırlattı. Türbe ve festival alanının yeniden planlanması ve istasyon binalarının yeniden işlevlendirilerek kent ile ilişkilerinin güçlendirilmesine yönelik bir proje hazırlandı.
Tohumluk Sosyal Yardımlaşma Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı ise 2021’in anma programına dâhil edilmesinden sonra belediye ile birlikte etkinlikler yapmaya başladı. İlçede yerel üretimin, hayvancılığın ve pazarlama kapasitesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yürüten vakıf ilçede keçe sanatı ile ilgili eğitimler veriyor. Tohumluk Vakfı bu eğitimleri bir modele dönüştürerek Anadolu’nun farklı yerlerinde yerel üretimin desteklenmesine katkıda bulunmayı amaçlıyor.
Yapılan çevrimiçi toplantıda bahsi geçen projeler aktarıldıktan sonra ÇEKÜL Vakfı uzmanları konuyla ilgili görüşlerini bildirdiler. Alanda yapılan projelerde birçok soruya cevap aranarak ölçeğe duyarlı ve iyi bir yaklaşım olduğu, aks üzerine yerleştirilmiş canlandırıcı mekanların iyi düşünülmüş bir şekilde planlandığı konusunda hemfikir olundu. Bununla birlikte kentteki aidiyet duygusunun artırılması ve döngüsel bir ekonomi oluşturularak gençlerin ilçede tutulmasına yönelik çalışmalar yapılması gerektiği belirtildi. Ayrıca ilçenin coğrafi konumu gereği Nallıhan’dan bu alana uzanan jeolojik miras, somut olmayan kültürel miras gibi bölgesel ölçekte düşünülmesi gereken pek çok konu olduğuna vurgu yapıldı ve bunların tamamının değerlendirileceği bütüncül bir proje yapılması gerekliliği vurgulandı. Kentin dokusu ne kadar iyi korunmuş olsa da halihazırda Mihalıççık’ın boşalmakta olan bir kent olduğu ve bu alana müdahale edilerek kentin canlandırılmasının gerektiği de belirtildi. Toplantı sonunda ise yürütülecek çalışmaları daha ileriye taşımak adına işbirliği yapılmasına ve salgın şartları el verdiği ilk fırsatta daha kalabalık bir uzman ekibiyle bir saha ziyareti yapılarak bütüncül çalışmaların başlatılmasına karar verildi.
