Bütüncül Korumaya Örnek Kent: Amasya
ÇEKÜL Akademi, Alanda Eğitim Programı kapsamındaki “Bütüncül Koruma Anlayışıyla Kültürel Mirasın Yönetimi; Amasya Örneği” başlıklı eğitimini 6-8 Mart tarihleri arasında Amasya’da gerçekleştirdi.
Ortasından Yeşilırmak Nehrinin geçtiği, Harşena Dağının eteklerine kurulmuş ve binlerce yıldır Hititlerden Lidyalılara, Perslere, Pontus, Roma ve Bizans’a kadar pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış Amasya; Osmanlı Döneminde de korunaklı yapısı sebebiyle şehzadelerin eğitim aldığı en önemli yerleşim yerlerinden biri olmuştur.
“Şehzadeler Şehri” ünvanlı Amasya’nın arkeolojik, kırsal, kültürel mirası ve yerel kimliği yaşatma alanındaki deneyimlerinin paylaşılmasını sağlamak amacıyla hazırlanan eğitim programına, isimleri aşağıda belirtilen belediyelerin KUDEB, etüt proje, imar ve şehircilik, fen işleri müdürlüklerinden uzmanlar katıldı:
İstanbul Büyükşehir, Muğla Büyükşehir, Samsun Büyükşehir, Trabzon Büyükşehir başta olmak üzere; Bayraklı, Gebze, Giresun, Kartal ve Kastamonu belediyelerinden KUDEB, etüt proje, imar ve şehircilik ile fen işleri müdürlüklerinden uzmanlar, "Şehzadeler Şehri" olarak bilinen Amasya'nın arkeolojik, kırsal ve kültürel mirası ile yerel kimliğinin yaşatılması amacıyla hazırlanan eğitim programına katıldı.
Katılımcılar, antik çağlardan itibaren önemli medeniyetlere ev sahipliği yapmış olan Amasya’nın bu nitelikli mirası nasıl koruyup kullandığına ilişkin bilgi aldı; öğrendiklerini saha gezileriyle pekiştirdi.
Tarihin bugüne taşıdığı kültürler
Amasya Belediyesi KUDEB Şube Müdürlüğünün desteğiyle gerçekleşen eğitimin açılışını ÇEKÜL Akademi Koordinatörü Kibele Eren yaptı. Ardından söz alan Amasya Belediye Başkan Yardımcısı Hasan Şahin; Amasya’nın tarih boyunca ev sahipliği yaptığı kültürel mirası tanıttı ve belediye tarafından yürütülen koruma çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Sanat tarihçisi Sevgi Ersanlı ile arkeolog Tuğba Özarslan; Amasya’nın tarihi ve kültürel yapısını, kültürel mirası koruma projelerini, restorasyonları kapsayan kıymetli sunumlarını gerçekleştirdi.
Öğleden sonra Amasya Merkez’de gerçekleşen alan gezisinde kentsel ve arkeolojik sit alanındaki önemli yapılar incelendi. Helkıs Mahallesi, Amasya Saat Kulesi, Kızlar Sarayı (Kral Kaya Mezarları), Şehzadeler Gezi Yolu, Şehzadeler Müzesi, Hazeranlar Konağı ve UNESCO Ofisi ziyaret edildi.
Amasya Üniversitesinde öğretim görevlisi olan arkeolog Onur Erdem’in rehberliğinde; Yeşilırmak Nehri üzerindeki tarihi köprüden geçilerek, Harşena Dağı eteklerine konumlanan Helenistik Dönem kenti ve kaya mezarları yerinde görüldü.
Amasya Belediyesinde görevli koruma uzmanları, Kızlar Sarayı (Kral Kaya Mezarları) ile ilgili ‘’Yüzeysel Kaya ve Taş Düşmelerine Karşı Önlem Projesi’’ kapsamında bakanlıktan hibe desteği alındığını söyledi. Rölöve-restitüsyon-restorasyon projeleri hazırlanan alanda uygulama süreci devam ediyor.
Programın ikinci günü, alan ziyaretleriyle devam etti. Ferhat ile Şirin'in aşkıyla ilişkilendirilen, aslında Amasya'nın dağlık arazisinden gelen suyun şehir merkezine aktarılması amacıyla Helenistik Dönemde inşa edilen su kanalı ziyaret edildi.
Su kanalının yanına yapılan Ferhat ile Şirin Âşıklar Müzesi de gezilerek, efsane aşkın hikâyesini anlatan temsiller incelendi. Alan gezilerinin son durağı ise Gökmedrese Camisi oldu.