Sinan’a Saygı
ÇEKÜL Vakfı, Mimar Sinan’ın Türkiye sınırları ve dışındaki mimarlık mirasının hızla yıpranması ve yitirilmesi karşısında Sinan’a Saygı projesini başlattı. Geçmişi 1988’lere uzanan proje, bu mirası hak ettiği öneme ve özene kavuşturmanın yanı sıra Sinan’ın simge değerinden yararlanarak tüm kültürel değerlere sahip çıkılmasını da amaçlıyor.
1998 yılından günümüze uzanan çizgide, proje kapsamında birçok çalışma yürütüldü. ÇEKÜL Gençlik Birimi ve ÇEKÜL kent temsilcilerinin desteği ile gerçekleştirilen Mimar Sinan envanteri girişimi ve 1998’deki Sinan’a Saygı Gezileri, bu çalışmaların ilk ayağı olmakla birlikte, sonraki faaliyetlerin de belkemiğini oluşturdu. Bunu Sinan’ın eserlerini tanıma, fotoğraflama, günümüzdeki durumlarını belgeleme çalışmaları izledi. Kent temsilcilerinin desteğiyle envanterin kapsamı İstanbul’dan Anadolu’ya, Trakya’ya ve ulusal sınırlar dışına taşındı. Envanter çalışmalarının birikimiyle Mimar Sinan Eserleri Gezi Haritaları hazırlandı. Gezi haritalarının ilki olan “İstanbul” Şubat 2007’de, “Trakya” Nisan 2007’de, Anadolu ile Balkanlar ve Ortadoğu haritaları ise 2009 yılında yayınlandı. Haritalar belirli periyotlarla güncellenerek basılmaya devam ediyor. Sinan eserleri envanterlerinin geliştirilip www.sinanasaygi.org internet sitesine aktarılmasıyla birlikte çalışmalar yeni bir boyut kazandı. 2007’de açılan ve her gün binlerce kişinin ziyaret ettiği www.sinanasaygi.org, projeyi geniş kitlelerle buluşturmaya devam ediyor.
Çalışmaların belki de en önemli başlıklarından biri olan kitaplık oluşturma ve envanter çalışmaları, ÇEKÜL Vakfı Bilgi Belge Merkezinin içinde yer alan Sinan’a Saygı Kitaplığının da çekirdeği oldu. Kuruluşundan bugüne, her geçen gün genişlemeye devam eden Sinan’a Saygı Kitaplığı, Mimar Sinan ve eserleriyle ilgili birçok kaynağı içeriyor. Bunlar içinde çocuk kitaplarından akademik çalışmalara değin birçok kaynak yer almakta. Sinan’a Saygı Kitaplığı akademisyenleri, öğrencileri, araştırmacıları ve Mimar Sinan’a ilgi duyan meraklıları Sinan’ın dünyasını tanımaya çağırıyor. Yakın zamanda tamamlanarak kullanıma açılan ÇEKÜL Anadolu Kent Arşivi Dijitalleştirme çalışmaları sayesinde, internet üzerinden erişimin sağlandığı Bilgi-Belge Merkezinden Sinan’a Saygı arşivine de ulaşmak mümkün.
Sinan’ın mirasına olan farkındalığı arttırmayı hedefleyen çalışmaların bir ayağını da yarışmalar oluşturmaktadır. 2003’te İstanbul’daki Tophane-i Amire binasında düzenlenen Mimar Sinan Eserleri Eskiz Yarışması bunlardan biriydi. 2008 yılında, internet üzerinden herkesin katılımına açık olarak, ‘Sinan ve Yaşam’, ‘Kubbelerin Mimarı’ ve ‘Korunamayan Sinan’ kategorilerinde düzenlenen “Sinan’a Saygı Fotoğraf Yarışması”nın sergisi, Ayasofya’dan sonra Anadolu’yu gezdi; bir de kitabı yayımlandı.
Mimar Sinan’ın doğum yeri Ağırnas, projenin en önemli ayaklarından biriydi. Sinan’ın doğduğu ve yaşadığı kabul edilen Müze Ev, ÇEKÜL’ün verdiği bilimsel destekle, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sorumluluğunda onarıldı ve Mimar Sinan Evi olarak halka açıldı. Kentte ayrıca Ağırnas Yaz Çalıştayı, Ağırnas Çocuklarındır adıyla çocuklara yönelik kültürel miras eğitimi ve Ağırnas Heykel Yaz Çalışması yapıldı.
Sinan Dönemi Osmanlı Mimarisi
Sinan’a Saygı projesinin kapsamının genişlemesi ve yaygınlığının artması sonucu, Anadolu Araştırmaları Merkezi sadece Sinan’ın yapıtlarını değil, Sinan Dönemi Osmanlı Mimarlığı’nı da genel olarak araştırmaları kapsamına aldı. Bu çalışmaların da yayınlar ve internet aracılığıyla toplumla paylaşılması hedefleniyor.
