Şanlıurfa Yol Haritası 1. Çalıştayı Yapıldı

Cilalı Taş Devri’ne ait kalıntıların olduğu Göbeklitepe ile, yöreye özgü Nahit taşından yapılan sivil mimari örnekleri, isotu ve kendine özgü yaşam kültürüyle Şanlıurfa, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin kendini korumaya başlayan kentleri arasında yerini almaya hazır.

ÇEKÜL Vakfı’nın kuruluşundan bu yana Urfa’nın kültürel mirasını korumak için verdiği destek, kentin vizyonunun ve gelecek hedeflerinin belirleneceği  “Yol Haritası” çalışmalarıyla devam ediyor.

ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen ve beraberindeki heyet, Şanlıurfa Belediye Başkanı Ahmet Eşref Fakıbaba’nın ev sahipliğinde Şanlıurfa’daydı. 20 Ekim akşamı ÇEKÜL heyeti ve Şanlıurfa Belediye’sinin yetkilileri, “Yol Haritası 1. Çalıştayı” öncesi bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantıda, Ahmet Eşref Fakıbaba kentteki çalışmalarda gelinen noktayı özetleyen bir sunum yaptı. Geleneksel çarşının düzenlenmesi, cephe sağlıklaştırma örnekleriyle, kentin gelecek vizyonunun belirlenmesi için hazır olduklarını dile getiren Fakıbaba, Valiliğin de desteğiyle, kültürel mirasın korunmasında önemli adımlar atmak istediklerini söyledi.

Urfa’nın gelecek hedeflerinin tartışılacağı çalıştay öncesi 21 Ekim sabahı, kent gezisi yapıldı. Belediye Başkanı Fakıbaba ve ekibi, çehresi değişmeye başlayan Urfa’yı ÇEKÜL Heyeti’ne detaylarıyla anlattı. Biten projeleri, yeni başlayan çalışmaları ve henüz sadece hayallerde olanları yerinde, adım adım gezilen sokaklarda büyük bir heyecanla anlatı. Kentin kurulduğu ve büyümeye başladığı ilk noktalardan biri olan Samsat meydanı, Karakoyun deresi üzerindeki dört tarihi köprü, Fırfırlı Kilise (cami), Haleplibahçe, Harran Kapı gezilerek, kale eteklerinde yapılan istimlak ve düzenleme çalışmaları incelendi. Tarihi dokuyu birbirine bağlayan üç ana aks üzerindeki sokaklarda yapılan çalışmalar görüldü. Dünya’nın gözlerinin üzerine çevrildiği Göbeklitepe gezisi ise, kentte yapılması gereken bütüncül korumanın kilit noktasıydı.  

Göbeklietepe

Kentin ortasındaki Haleplibahçe’de bulunan mozaikler ve hamam kalıntıları ise yöneticilerin yeni bir proje geliştirmesinde etkili olmuş. Çıkarılan mozaiklerin korunması ve çevresiyle birlikte algılanabilir olması için Haleplibahçe’nin karşısındaki Kızılkoyun mahallesindeki istimlâk çalışmaları tamamlanmış ve yıkımlar başlamak üzere. Böylece, evlerin altındaki mağara dokusu da ortaya çıkarılmış olacak.   

Mozaiklerin bulunduğu Haleplibahçe

Şanlıurfa aynı zamanda Tarihi Kentler Birliği’nin encümen üyesi. 2007 yılında kentte yapılan TKB Semineri, koruma çalışmalarının hızlanmasında etkili olmuş. Başkan Fakıbaba’nın çabaları ve Vali Okutan’ın desteğiyle Urfa’daki koruma çalışmaları hızla devam ediyor. 

Yeni bir vizyon…
Yol Haritası 1. Çalıştayı, Şanlıurfa Valisi Nuri Okutan’ın başkanlığı ve ÇEKÜL Vakfı Yüksek Danışma Kurulu üyesi şehir plancı Faruk Göksu’nun kolaylaştırıcılığında yapıldı. Harran Üniversitesi, Mimarlar Odası, Ticaret ve Sanayi Odası, KUDEB çalışanları gibi kamu-yerel-sivil-özel pek çok kesim çalıştaya katkı sundu. Önce Urfa’nın sahip olduğu potansiyelleri, komşu iller ve ülkelerle bağlantısının günümüzdeki durumu tartışıldı. Prag, Krakow, Barselona gibi kentlerin vizyonlarından örnekler verildi. Mardin, Denizli, Bitlis ve Kahramanmaraş için ÇEKÜL Vakfı’nın hazırladığı yol haritası çalışmalarında izlenen yöntem katılımcılarla paylaşıldı. Bu doğrultuda, kentin vizyonun belirlenmesi ve dört ana başlık altında yol haritasının hazırlanmasında çalışacak komisyonların oluşturulması için ön bir çalışma yapıldı. Kentin sorunları ve fırsatları tartışılarak, yol haritasından dikkat edilmesi gereken konular tespit edildi.

Çalıştay’ın sonunda kısa bir değerlendirme yapan Prof. Dr. Metin Sözen, hazırlanacak yol haritasının uygulanabilir olması için katılımcılığın ve şeffaflığın şart olduğunu, belirlenecek kent vizyonunun tüm kurumlar ve kentliler tarafından benimsenmesi gerektiğini, bu nedenle çalıştayın ve bundan sonraki komisyon çalışmalarının önemli olduğunu vurguladı. Belediye Başkanı Fakıbaba ve Vali Okutan’ın çalıştaydaki önerileri ve katılımcı, üretken yaklaşımları, Şanlıurfa’nın geleceğini yeniden kurgulamak için atılan adımların kısa zamanda olumlu sonuçlara ulaşacağının göstergesiydi.

Çalıştayda, komisyonların, bir buçuk ay sonra taslak yol haritasını bitirmesine ve ikinci bir çalıştayın yapılmasına karar verildi. Somut kültürel mirasın yanı sıra, somut olmayan kültürel miras hakkındaki araştırma ve tespitlerde taslak yol haritasında yer alacak. Ayrıca, Şanlıurfa Valiliği’nin yürüttüğü “Cazibe Merkezi” projesiyle, yol haritası çalışmasının birbirini destekleyerek ilerlemesi sağlanacak.

Valilik ve Belediye’nin ev sahipliğinde yapılan “Urfa’nın Geleceği” başlıklı birinci çalıştay, ÇEKÜL Vakfı’nın desteğiyle hazırlanacak yol haritasının ilk adımıydı. Bundan sonraki süreçte, komisyonların yapacağı detaylı çalışmalar, Urfa’nın gelecek hedeflerinin, alınacak ortak kararla belirlenmesini ve yeni projelerin üretilmesini sağlayacak.  

ÇEKÜL ekibi ve Belediyenin KUDEB ekibi, Şanlıurfa yol haritası çalışmalarına 22 Ekim'de de devam etti.