“KALELİ KENTLER ve BİR KALE KENTİ; PALU”

Elazığ/ Palu Kültür ve Dayanışma Derneği'nin bir yayını olan “Murat Havzası Dergisi”nin dördüncü sayısı çıktı. Murat Havzası ve Palu çevresindeki koruma ve kalkınma haberlerine yer veren dergi, aynı zamanda bulunduğu çevredeki somut ve somut olamayan miras hakkındaki bilgi veren makaleleri de yayınlıyor.

ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen de “Kaleli Kentler ve Bir Kale Kenti; Palu” başlıklı yazısıyla dergiye destek verdi. Sözen,  “Yıllardır bu konularda düşünen, sorgulayan, üreten ve tartışan insanlar, ortak amaçlar, akılcı ve somut sonuçlar doğrultusunda harekete geçmek ve birlikteliklerini geniş toplum kesimleriyle paylaşmak konusunda kararlıydılar. ÇEKÜL’ün ilk tohumları bu kararlılıkla atıldı,” diyerek mücadelenin önemine değindiği yazısına şöyle devam ediyor;  

“O yıllarda yeşeren heyecan ve inanç elden ele ve yürekten yüreğe geçerek Anadolu’ya yayıldı. Engeller ve zorluklar aşıldı, hayaller gerçek oldu. Şaşırtıcı güzelliklere ve somut sonuçlara ulaşıldı. Evlerden sokaklara, mahallelerden kentlere, bölgelerden havzalara ulaşan bir bütünlükle, konaklara, çeşmelere, surlara ve kalelere, külliyelere, kervansaraylara, antik tiyatrolara uzandı. Elazığ’da kurulan Palu Kültür ve Dayanışma Derneği de bunlardan biriydi.

“ÇEKÜL’ün çıkış noktası, kentlere bütüncül bakma anlayışı doğrultusunda, kalelerin günümüz değerleriyle yeniden işlevlendirilerek savunma sistemlerini anlatan müzelerle donatılması biçiminde olmuştur.

“İşte Palu Kalesi de bunlardan biridir. Palu Kalesi, sarp kayalıklarla korunmuş ve dünyada eşi benzeri olmayan bu doğal korunaklı tüm çevreye hakim ve görkemli konumuyla Urartular’ın yerleşim geleneğindeki tüm koşulları taşıyarak bu yönüyle başı çekmektedir.

“Urartu dönemine ait su yolları, kaya mezarları, su sarnıçları, kaya kitabesi, kutsal alanlar, Bizans dönemine ait büyük su sarnıçları, sur kalıntıları, Artuklu dönemine ait saray ve kışla gibi tarihi yapıların bir çoğu ayakta olup bunları bir an önce turizme kandırmak zorundayız.

“Bu bağlamda Kent Müzeleri ve Arşivleri’nin de önemi büyüktür. Bu arşivler, tarihsel ve kültürel kimliğini yitirmemiş kentlerin özgün yaşam kültürünü, bir başka deyişle belleğini temsil eden somut olmayan kültürel miras ürünlerini yeni kuşaklara aktarmak amacını taşımaktadır. ÇEKÜL’ün en eski projelerinden biri olan Kent Müze ve Arşivleri'nin ilk örnekleri, önce Kemaliye, sonra sırasıyla Bursa, Kastamonu, Elazığ, İzmir, Niksar gibi kentlerde kurulmuştur. ÇEKÜL,  “Kent Müze ve Arşivleri”nin kurulmasına ve yaşayan mekanlar olarak sürdürülmesine yol göstericilik yapılmaktadır.”

Murat Havzası ve Palu