GÜRÜN KÜLTÜR ENVANTERİNİ TAMAMLADI

Sivas’ın en büyük ilçesi olan Gürün, bir yılı aşkın süredir yapılan araştırmalar sonucunda kültür envanterini tamamladı. Sivas’ın doğusunda yer alan ve Gökpınar gölü ile yörenin önemli turizm merkezi olan kentin, titizlikle ve hızla bitirilen “Kültür Envanteri” kitabı, ÇEKÜL Vakfı’nın danışmalığında, Gürün Eski Kaymakamı Davut Gül’ün koordinatörlüğünde yayımlandı.

195 sayfadan oluşan kitap, Sivas İl Kültür ve Turizm Müdürü Kadir Pürlü, Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürü Musa Törnük, Gürün Anadolu Öğretmen Lisesi Müdürü Muharrem Demir ve arkeologlar Mehmet Alkan ile Adem Bedir tarafından yayına hazırlandı. 

Anıt Eserler, Arkeolojik Alanlar, Doğal Sitler, El Dokumaları ve Halk Kültürü başlıkları altında beş bölümden oluşan kitap, fotoğraflarla destekleniyor.

Kitapta, konaklar, evler ile anıt ağaçların özellikleri anlatılırken, 18 adet arkeolojik alan da tanıtılıyor. Gürün yöresi geleneksel şivesi, mahalli kelimeler, halk şairleri, efsaneler, masallar, fıkralar, ağıtlar, türküler, maniler, tekerlemeler, atasözleri, deyimler, bilmeceler, dualar, beddualar, yeminler, ninniler, uğurlamalar ve karşılama törenleri, şenlikler, inanışlar, seyirlik oyunlar, çocuk oyunları, halk oyunları, giyim kültürü, halk mutfağı, şifalı bitkiler ve halk ilaçları gibi geniş bir çerçevede incelen halk kültürü ise kitabın en ilgi çekecek bölümü arasında yer alıyor.

ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen’in de kitapta bir giriş yazısına yer verildi:  “(…)Sivas’ın en önemli doğa-kültür havzalarının içinde yer alan Gürün, son yıllarda doğal-kültürel çevresi ve geleneksel dokusuyla ilgi odağı olmaya başlamış, ‘kamu-yerel-sivil-özel birlikteliği’ne dayalı tasarım-uygulama girişimlerine hız vermiş bulunmaktadır. Sivas Valiliği, Gürün Kaymakamlığı, Gürün Belediyesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın tüm birimlerinin katkılarıyla oluşan ‘Sivas Doğa ve Kültür Envanteri’nin ‘Gürün’ çalışması da, bu dayanışmaya somut bir örnektir.

“Diğer yerleşme birimlerinin toprağın altında ve üstündeki köklü birikimlerini kısa aralıklarla günışığına çıkaracak kalıcı bu yayın sürecinde, Sivas’ın “öncü-örnek kimliği” ülkemiz için de önemli bir kazanımdır. Emeği geçen herkesi içtenlikle kutlar, sürekli geliştirilerek-yenilenerek sürmesini, tümünün hızla yayınlanmasını dilerim.”

Kitaptan alıntılar;

Mahalli Kelimeler
Alapçuk: Küçük baraka
Ameç    : Baston
Cidoğ    : Fazla
Uğrun    : Gizli

Atasözleri
Laf göze anlatılır
Acı acıyı bastırır, su sancıyı
Akıllı düşman akılsız dosttan daha hazırlıdır

Halk İlaçları
Ağız kokularını gidermek için ardıç tohumu ağızda çiğnenir
Damar sertliğini önlemek için bol miktarda kuru soğan yenir
İncir ve kekik bol miktarda yenilirse vücuda kan verir
Kabakulak için tandır ekmeği ıslatıp yüze bastırılır