ÇEKÜL’ün Kültürel Miras Anlayışı

Kültürel miras, bir toplumun üyelerine ortak geçmişlerini anlatan, aralarındaki dayanışma ve birlik duygularını güçlendiren bir hazinedir. İnsanların tarih boyunca biriktirdikleri deneyimlerin ve geleneklerin devamlılığını, geleceğin doğru kurulmasını sağlar. Tarihi ve kültürel miras yalnızca sahip olduğu değerler nedeniyle değil, gençlere yeni öğrenme ve gelişme fırsatları sunduğu, insanlara güzel duygular ve sıcak anılar yaşattığı, yaratıcılığı ve keşfetme güdüsünü beslediği, dünyaya ve hayata bakışımıza derinlik kattığı ve hepimizin geçmişimizden öğrenecek çok şeyimiz olduğu için korunmalıdır.

ÇEKÜL’ün kurucu Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen, 1975 yılında neredeyse el değmemiş bir Osmanlı yerleşmesi olan Safranbolu’da koruma ateşini tutuşturduğu zaman, öğretim üyeleri, sanatçılar, gazeteciler, düşünce adamları ve mimarlar bu ışığın ardına düştüler, güzel beldeye akın ettiler. Safranbolu’da sivil bir girişim olarak başlayan koruma hareketi, 1990’dan sonra ÇEKÜL çatısı altında sürdü. ÇEKÜL, hayata geçirdiği projelerde kent-havza-bölge-ülke; bir başka deyişle, en küçük yerleşmeden bütüne doğru açılan bir yöntemi benimsedi. 1998 yılında 7 Bölge 7 Kent projesiyle, Türkiye’nin yedi bölgesinden birer kenti ayağa kaldırarak, ‘elle tutulur, gözle görülür’ örnekler ortaya koydu. Somut örneklerin özendirici etkisiyle çalışmalar, Kendini Koruyan Kentler adı altında Anadolu’da özgün kimliğini koruyabilmiş çok sayıda kente yayıldı. Evlerden sokaklara, mahallelere, kentlere, havzalara, bölgelere yayıldı ve ülke bütününde bir seferberliğe dönüştü. Kendini Koruyan Kentler başlığı altında yapılan çalışmalar giderek, 2000 yılında ÇEKÜL’ün önderliğinde kurulan ve bugün 300’ü aşkın belediyenin katılımıyla, koruma ve yaşatma seferberliğinin temsilcisi konumuna gelen Tarihi Kentler Birliği’ne uzandı. Koruma ve yaşatma, yerel ve kamu yöneticilerinin öncelikli misyonu haline geldi. Toplumun farklı kesimlerinin ortak bir amaç çevresinde örgütlenmesiyle oluşan güç birliği koruma hareketinin eksenini oluşturdu.

ÇEKÜL, kültürel mirasın korunması konusunda yürüttüğü tüm bu programlara eğitim, tanıtım ve yayın çalışmalarını da katarak bütüncül bir yol izliyor.