ANTAKYA TARİHİ DOKUSUNU KORUMAK İÇİN İLK ADIMI ATTI | ÇEKÜL

ANTAKYA TARİHİ DOKUSUNU KORUMAK İÇİN İLK ADIMI ATTI

28.10.2009

Cumartesi günü yapılan “Kültürel Miras Yürüyüşü”, Antakya’nın tarihsel ve kültürel dokusunu korumak için kent yöneticilerinin ve halkın kararlılığının en büyük göstergesiydi.

Hatay Valisi Celalettin Lekesiz’in önderliğinde ve Antakya Belediye Başkanı Doç Dr. Lütfü Savaş’ın ev sahipliğinde, yürüyüş öncesi ve sonrasında bir dizi toplantı yapıldı. Kentin tam ortasından geçen ve modern kentle tarihi dokuyu birbirinden ayıran Asi nehri, çok kültürlü yapısıyla pek çok dini cemaati barındırması ve hala ayakta kalmayı başarmış tarihi evleri, doğal güzellikleriyle Antakya; Gaziantep, Osmaniye ve Kilis’in de içinde bulunduğu kültür havzasının önemli bir parçası.

Son yıllarda Antakya’nın tarihi dokusunun korunması için pek çok kez adım atılmış fakat sonuç alınamamıştı. Şehzadeler Müzesi, Taş Kışla restorasyonu, rafting gibi kültürel faaliyetler alanında Amasya’da pek çok başarılı uygulama yapan ve Amasya kentini canlandıran Vali Celalettin Lekesiz’in, Hatay’da göreve başlamasıyla kentte bir hareketlilik başladı. Belediye Başkanı Lütfü Savaş’ında birinci hedefi kentin kültürel değerlerinin korunması yolunda olunca, diğer dinamiklerin de bu konuda duyarlılığa ulaşması için doğru zemin de hazırlanmış oldu.

Geçen ay, ÇEKÜL Vakfı ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin teknik destek ekibi, Hatay Valiliği’nin KUDEB ekibi ve Belediye bünyesinde oluşturulan ekip ile ayrıca Gaziantep’te de toplantılar yapıldı. “Kültürel Miras Yürüyüşü” bu süreç içinde planlandı ve büyük bir katılımla gerçekleşti. 

Antakya Kültürel Miras Toplantısında Değerlendirildi

Kent gezisinin ardından ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen ve ÇEKÜL inceleme heyetiyle birlikte, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi teknik destek ekibinin de katıldığı ilk toplantı 23 Ekim Cuma akşamı, Vali Celalettin Lekesiz ve Belediye Başkanı Doç Dr. Lütfü Savaş’ın ev sahipliğinde yapıldı. Kültür Müdürlüğü, KUDEB Ekibi, teknik personel gibi yerelde korumacılık faaliyetlerini yürütecek kişilerin de katıldığı toplantıda, Antakya’nın nereden başlaması gerektiği ve öncelikleri tartışıldı.

Toplantıda kentin önemli kültür aksları değerlendirildi. Kurtuluş Caddesi ve paralelindeki sokaklar, Kapalı Çarşı, Kurşunlu Han, tarihi Valilik Binası ile Habibi Neccar Camisi ve etrafı korunması gerekli önemli alanlar olarak tespit edildi.   

Prof. Dr. Metin Sözen, Antakyalıların yaşadıkları kente farklı bakması için kültür aksında yapılacak faaliyetlerin önemli olduğunu belirterek, toplantı sonuçlarının akılcı yöntemlerle bir an önce uygulamaya geçilmesi yönünde görüş belitti. Sözen, özellikle Antakya’nın kaybedecek bir on yılının daha olmadığına vurgu yaparak, “Kötü alışkanlıkları olan kentliler yarattık. Dünyanın ve kentlerinin güzelliklerini onlara göstermenin vakti geldi,” dedi.

Vali Celalettin Lekesiz ise, emlak vergilerinden ayrılan yüzde onluk kültür payının, Belediye bütçesine ivedilikte aktarılacağını, koruma çalışmalarında Belediye’ye destek olmaya hazır olduklarını söyledi.

Antakya’nın musiki tarihinin de korumaya alınması gerektiği toplantı da öne çıkan başlıklar arasındaydı. Özellikle Ney yapımında Antakya’da yetişen kamışların önemli olduğu vurgulandı.

İnanç kültürü, Asi Nehri, Antakya Kalesi, Antakya mozaikleri gibi kentin kimliğini yansıtan özelliklerinin de öne çıkarılması gerektiği vurgulandı. Kent Tarihi Müzesi ve envanter çalışmaları için alt yapının bir an önce hazırlanması gerektiği konusunda da görüş birliğine varıldı.

Tüm Kesimler Bir Araya Geldi

Antakya’da yapılan ikinci toplantı ise yürüyüş sonrasında gerçekleşti. Toplantıya Belediye Meclis Salonu’nda kentin tüm kesimlerinden temsilciler katıldı. Kamu-yerel-sivil-özel birlikteliğin oluşması için gerekli gayreti gösteren kent yöneticileri, Antakya’nın geleceğe sağlıklı yürümesi için uzun zamandır beklenen başlangıcı bu toplantıyla yaptı. Prof. Dr. Metin Sözen katılımcılara hitaben yaptığı açılış konuşmasında, “Kentteki yanlışların ebedi kılınması bir kente yapılacak en kötü şeydir,” mesajını verdi. Sözen, “Antakya sorumluluğu büyük bir kent; sorumluluk hepimizin. Hep beraber bunu başaracağız. ÇEKÜL Vakfı olarak sizlerle paylaşacağımız en büyük değerimiz, tecrübeyle oluşan bilgimizdir. Biz bunu Gaziantep’te paylaştık. Antakya’da da paylaşacağız. Hep birlikte onurlu bir Antakya yaratmanın gururunu duyacağız. Özellikle Valimizi, Belediye Başkanımızı,  Rektörümüzü aynı resimde görmek istiyorum. Bu üç kurum, Antakya’da başlayacak değişimin temel direği olacaktır,” dedi. 

Yüze yakın katılımcının olduğu toplantıda, Antakya’nın mevcut durumunu anlatan sunumlar yapıldı.  1987 yılında koruma amaçlı imar planı yapılan Antakya’da, 2006 yılında bu planın revize edilmesiyle sit alanı genişletildi. Tescil envanteri hazırlanarak, 7144 adet mülkiyette incelemeler yapıldı ve 503 adet yapı tescillendi. 2007 yılında Valilik bünyesinde kurulan KUDEB ise çalışmalarına devam ediyor. Belediye bünyesindeki KUDEB merkezinin kurulmasıyla da Antakya’da koruma faaliyetleri hız kazanacak. Antakya’nın beş yıllık yol haritasının hazırlanması için ise Valilik ve Belediye bünyesinde kurulan ekipler şimdiden çalışmalara başladı.  

Toplantıda Mimarlar Odası Şube Başkanı Mehmet Yaşar Coşkun, Mustafa Kemal Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. M.Şerefettin Canda, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hikmet Çinçin, Antakya Belediye Eski Başkanı İris Şentürk,  ÇEKÜL Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Faruk Göksu’da söz alarak katkıda bulundu.

Antakya sokaklarında emektar bir matbaa

Restore edilmeyi bekleyen Kurşunlu Han